سابقه و هدف: وقایع استرس زای زندگی می‌توانند منجر به بروز مشکلات روانی، بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و غیره شوند. چند بعدی بودن عوامل استرس‌زا و اهمیت ارزیابی این ابعاد به طور همزمان ایجاب می‌نماید که به وسیله یک روش آماری پیشرفته، مورد شناسایی و تحلیل قرار گیرند. هدف مطالعه، تبیین و باز تعریف ابعاد پرسشنامه رویدادهای استرس‌زای زندگی (SLE) با استفاده از مدل عاملی مراتب بالاتر می‌باشد.
مواد و روش‌ها: مطالعه مقطعی حاضر روی 4763 نفر از شرکت کنندگان طرح سپاهان در سال 1389 انجام شد. میزان استرس درک شده افراد براساس نسخه معتبر ایرانی پرسشنامه وقایع استرس‌زای زندگی مورد ارزیابی قرار گرفت. مدل‌های عاملی اکتشافی و تاییدی مراتب یک و دو با استفاده از نرم‌افزار AMOS ویرایش 20 بکار گرفته شد.
یافته‌ها: بر اساس تحلیل عاملی اکتشافی، یازده عامل (سطح یک) از 44 آیتم پرسشنامه استخراج گردید که 42/51 درصد از واریانس کل را تبیین نمودند. بر اساس 11 بعد مزبور، دو بعد تحت عناوین استرس‌زاهای" فردی" و "اجتماعی" (تبیین کننده 3/17 درصد و 6/25 درصد از واریانس کل) به عنوان عوامل مرتبه دوم شناسایی شدند. ساختار در کل نمونه و جداگانه در زنان و مردان شناسایی شد.نتایج تحلیل عاملی اکتشافی توسط تحلیل عاملی تاییدی با برازندگی مناسب، (78/0CFI=، 89/0GFI=، 05/0RMSEA=) تایید گردید.
استنتاج: پرسشنامه SLE دارای یک ساختار 11 بعدی و مبتنی بر این ابعاد یک ساختار دو بعدی (فردی و اجتماعی) در مرتبه دو می­باشد. مطالعه انواع وقایع استرس‌زا می‌تواند نقش موثری در پیش‌گیری از بروز مشکلات روانی و نیز آموزش شیوه­های مقابله مناسب، داشته باشد.