چکیده: (۷۵۲۷ مشاهده)
سابقه و هدف: تشریح علمی است که از اعضای انسان و چگونگی ترکیب آنها بحث میکند و دارای اهداف مختلفی از جمله معرفت به کمال صنع الهی و دست یافتن به علل امراض و درمان آنها میباشد. تشریح در دوران اسلامی وظایف الأعضاء (فیزیولوژی) را نیز شامل میشده است. هدف از این مطالعه نگرشی بر علم تشریح در متون مرجع طب ایرانی (دوران تمدن اسلامی) است.
مواد و روشها: این مطالعه یک پژوهش کیفی است که به روش تحلیل محتوا و با تمرکز بر کتب مرجع طب ایرانی انجام میپذیرد. این مطالعه در مراحل چندگانه (یافتن کلیدواژهها، جستجو در متون مرجع طب ایرانی- اسلامی، جستجو در کتب تاریخی و دایرهالمعارفهای اسلامی، جستجو در بانکهای الکترونیکی فارسی و لاتین، دستهبندی، مرتبسازی، مقایسه کردن) انجام شد.
یافتهها: علم تشریح مقدمه طبابت و جراحی بوده است و آثار کالبدشناسی اطبای مسلمان نیز مانند اروپاییان متأثر از کارهای جالینوس میباشد. پزشکان مسلمان بنا به شواهدی کالبد شکافی هم میکردهاند و در جراحی متبحر بوده و استادانی بنام در تشریح به جهان عرضه کردهاند.
استنتاج: اساس آناتومی جدید که به دست وزالیوس به این جایگاه رفیع رسیده، همان تشریح ایرانی- اسلامی بوده است که پس از تصحیح متون تشریحی جالینوس به اروپا راه یافت. با دیدگاه کل نگر طب پیشینیان ما، لزوم بررسی و پژوهشی بیشتر در این زمینه و تطبیق آن با علم نوین با توجه به ابعاد گستردۀ آن پیشنهاد میگردد.
نوع مطالعه:
پژوهشي-کامل |
موضوع مقاله:
آناتومي