Khoshhal M, Jafari H, Hosseinnataj A, Yousefi A, Esmaeili R. The Relationship between Dialysis Adequacy and Quality of Life: The Mediating Effect of Sleep Quality in Hemodialysis Patients in Medical Education Centers of Mazandaran University of Medical Sciences. J Mazandaran Univ Med Sci 2023; 33 (225) :145-154
URL:
http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-19530-fa.html
خوشحال محبوبه، جعفری هدایت، حسین نتاج ابوالفضل، یوسفی عاطفه، اسمعیلی روانبخش. ارتباط کفایت دیالیز و کیفیت زندگی با اثر میانجی کیفیت خواب در بیماران تحت همودیالیز. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. 1402; 33 (225) :145-154
URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-19530-fa.html
چکیده: (1201 مشاهده)
سابقه و هدف: بیماران تحت همودیالیز مشکلات فراوانی اعم از جسمی و روحی تجربه میکنند که منجر به کیفیت خواب پایین در آنها میشود و در نتیجه کیفیت زندگی آنان نیز دستخوش تغییر میشود. علاوه بر این کفایت دیالیز نیز فاکتوری مهم و موثر در کیفیت زندگی این افراد میباشد. با توجه به اهمیت این موضوع در زندگی بیماران همودیالیزی، مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط بین کفایت دیالیز و کیفیت زندگی با اثر میانجی کیفیت خواب انجام شد.
مواد و روشها: این مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع همبستگی می باشد و با استفاده از روش نمونهگیری سر شماری 208 نفر از بیماران تحت همودیالیز در مراکز آموزشی درمانی مازندران، مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزارهای مورد استفاده چک لیست اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامههای کیفیت زندگی WHOQOL، کیفیت خواب پیتزبورگ (PSQI) و چک لیست کفایت دیالیز بود. دادههای بهدست آمده با استفاده از نرمافزار SPSS نسخه 22 تجزیه و تحلیل شد و از آزمون t (مقایسه میانگین دو گروه)، تحلیل واریانس (مقایسه میانگین بیش از دو گروه)، همبستگی پیرسن (برای بررسی همبستگی بین دو متغیر کمی) استفاده شد. جهت شناسایی عوامل موثر بر نمره متغیرهای وابسته و با کنترل متغیرهای مخدوشگر از رگرسیون خطی چندگانه استفاده شد. همچنین از تحلیل معادلات ساختاری جهت بررسی ارتباط بین کفایت دیالیز و کیفیت زندگی با اثر میانجی کیفیت خواب استفاده شد.
یافتهها: میانگین و انحراف معیار کیفیت زندگی، کیفیت خواب و کفایت دیالیز به ترتیب 17/14±48/43 و 3/46±5/52 و 0/30±1/28 بود. بر اساس نتایج ضریب همبستگی و معادلات ساختاری، بین کفایت دیالیز و کیفیت زندگی ارتباط آماری معنیداری یافت نشد (0/114=P). بین کفایت دیالیز و نمره کیفیت خواب (نمره کمتر از 5 مطلوب است) ارتباط معکوس و معنیداری وجود داشت (0/15-=r، 0/034=P)، به طوری که با افزایش کفایت دیالیز، کیفیت خواب افزایش یافت. بین نمره کیفیت خواب و کیفیت زندگی رابطه آماری معنیدار و معکوس وجود داشت (0/53-=r، 0/001>P) به طوری که با افزایش کیفیت خواب، کیفیت زندگی افزایش یافت.
استنتاج: کیفیت خواب بهعنوان یک عامل میانجی میتواند با تاثیرپذیری از کفایت دیالیز، بر کیفیت زندگی اثر گذاشته و منجر به بهبود کیفیت زندگی بیماران تحت همودیالیز شود.
نوع مطالعه:
پژوهشي-کامل |
موضوع مقاله:
پرستاری