دوره 34، شماره 232 - ( اردیبهشت 1403 )
جلد 34 شماره 232 صفحات 122-109 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Barzegar F, Ilali E S, Enderami A, Yazdani-Charati J. Relationship between Nutritional Status with Self-esteem and Happiness in the Elderly in Health Centers in Amol, Iran 20231. J Mazandaran Univ Med Sci 2024; 34 (232) :109-122
URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-19565-fa.html
URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-19565-fa.html
برزگر فاطمه، ایلالی احترام السادات، اندرامی آتنا، یزدانی چراتی جمشید. ارتباط وضعیت تغذیه با عزت نفس و شادکامی سالمندان مراکز بهداشتی درمانی شهرستان آمل، ایران 1401. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. 1403; 34 (232) :109-122
چکیده: (94 مشاهده)
سابقه و هدف: سالمندی به الگوی ویژه‌ای از دگرگونی‌های طبیعی زندگی گفته می‌شود که با افزایش سن انسان‌ها پدید می‌آید و با افزایش سن، سالمندان دچار مشکلات متعددی ازجمله کاهش امید، شادکامی و عزت‌نفس می‌شوند که ممکن است مراقبت از خود، به ویژه تغذیه را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین مطالعه حاضر با هدف بررسی رابطه بین تغذیه با عزت نفس و شادکامی سالمندان، انجام پذیرفت.
مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع همبستگی، بود و با رعایت ضوابط اخلاقی و کسب رضایت آگاهانه از شرکت‌کنندگان، انجام گرفت. نمونه‌گیری پژوهش در این مطالعه، به روش چند مرحله‌ای (نسبتی و تصادفی ساده) بود. ابتدا از بین 18 مرکز بهداشتی درمانی شهرستان آمل، 7 مرکز به صورت تصادفی انتخاب شد، سپس مجددا به صورت تصادفی ساده و به روش قرعه کشی از میان جامعه هدف (افراد سالمند)، تا رسیدن به حجم مورد نظر مطالعه، در سال 1401 انتخاب شدند. نمونه‌گیری تصادفی ساده به این صورت بود که لیستی از افراد واجد شرایط مطالعه در مرکز بهداشتی درمانی منتخب تهیه کرده سپس به روش قرعه کشی تعداد نمونه لازم را انتخاب گردید. معیارهای ورود به مطالعه شامل سن بالای 60 سال، ساکن شهرستان آمل، عدم وجود مشکلاتی نظیر ناتوانی ذهنی حاد، عدم وجود اختلال شناختی (با استفاده از ابزار AMT)، آلزایمر و عدم سرطان و توانایی برقراری ارتباط بود و عدم همکاری در طی اجرای مطالعه به‌عنوان معیار خروج در نظر گرفته شد. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه‌های جمعیت شناختی، بررسی وضعیت شناختی، افسردگی سالمندان، شادکامی، عزت نفس و فعالیت‌های ابزاری بود. داده‌ها با آزمون‌های توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (همبستگی کانونی و Parameter stimates) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که میانگین سن شرکت‌کنندگان (60 تا 81 سال) برابر با 4/64±65/92 و میانگین شاخص توده بدنی شرکت‌کنندگان2/54±23/75 بوده است. 14 درصد سالمندان دچار کمبود وزن و33 درصد نیز اضافه وزن داشتند. 12 درصد در معرض خطر سوءتغذیه قرار داشتند. بیش تر سالمندان دارای شادکامی (99 درصد) و عزت نفس (59 درصد) بالایی بودند و ضریب همبستگی شادکامی و عزت نفس 0/387وده است. در نتیجه در این مطالعه تغذیه با عزت نفس و شادکامی سالمندان ارتباط معنی‌دار نداشت. همچنین نتایج نشان داد که شادکامی و عزت نفس سالمندان با یکدیگر رابطه معنی‌دار مثبت داشتند(p<0/001).با توجه به مقدار 00/05P> یعنی بین عزت نفس سالمندان با امتیاز کل بررسی تکمیلی و تغذیه ارتباط وجود ندارد. با توجه به مقدار 0/05P< یعنی بین عزت نفس سالمندان با شادکامی ارتباط وجود دارد ولی با مشاهده مقدار 0/045 r squre= این ارتباط بسیار ناچیز می باشد. می توان گفت تنها 4 درصد از تغییرات عزت نفس به دلیل شادکامی می باشد. فقط بین مولفه عزت نفس خانوادگی با شادکامی ارتباط آماری معنادار وجود ندارد(0/05P>). در سایر مولفه‌های عزت نفس با شادکامی ارتباط آماری معنی‌دار وجود دارد(0/05P>). هم چنین بین شادکامی با امتیاز کل بررسی تکمیلی و امتیاز کل تغذیه ارتباط وجو ندارد(0/05P>).
استنتاج: نتایج این مطالعه نشان داد که بین شادکامی و عزت نفس سالمند ارتباط وجود دارد؛ اما بین عزت نفس و تغذیه سالمندان ارتباط آماری معنی‌داری وجود نداشت. در مجموع با توجه به نتایج این پژوهش پیشنهاد می‌شود به نقش عزت نفس عمومی، عزت نفس اجتماعی و عزت نفس شغلی در شادکامی فرد سالمند توجه شود. با توجه به گسترش جمعیت سالمندان در ایران و اهمیت توجه به سلامت جسمی و روانی سالمندان، نتایج این پژوهش می‌تواند برای برنامه ریزی برای ارتقاء توانمندی سالمندان مفید باشد.
مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع همبستگی، بود و با رعایت ضوابط اخلاقی و کسب رضایت آگاهانه از شرکت‌کنندگان، انجام گرفت. نمونه‌گیری پژوهش در این مطالعه، به روش چند مرحله‌ای (نسبتی و تصادفی ساده) بود. ابتدا از بین 18 مرکز بهداشتی درمانی شهرستان آمل، 7 مرکز به صورت تصادفی انتخاب شد، سپس مجددا به صورت تصادفی ساده و به روش قرعه کشی از میان جامعه هدف (افراد سالمند)، تا رسیدن به حجم مورد نظر مطالعه، در سال 1401 انتخاب شدند. نمونه‌گیری تصادفی ساده به این صورت بود که لیستی از افراد واجد شرایط مطالعه در مرکز بهداشتی درمانی منتخب تهیه کرده سپس به روش قرعه کشی تعداد نمونه لازم را انتخاب گردید. معیارهای ورود به مطالعه شامل سن بالای 60 سال، ساکن شهرستان آمل، عدم وجود مشکلاتی نظیر ناتوانی ذهنی حاد، عدم وجود اختلال شناختی (با استفاده از ابزار AMT)، آلزایمر و عدم سرطان و توانایی برقراری ارتباط بود و عدم همکاری در طی اجرای مطالعه به‌عنوان معیار خروج در نظر گرفته شد. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه‌های جمعیت شناختی، بررسی وضعیت شناختی، افسردگی سالمندان، شادکامی، عزت نفس و فعالیت‌های ابزاری بود. داده‌ها با آزمون‌های توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (همبستگی کانونی و Parameter stimates) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که میانگین سن شرکت‌کنندگان (60 تا 81 سال) برابر با 4/64±65/92 و میانگین شاخص توده بدنی شرکت‌کنندگان2/54±23/75 بوده است. 14 درصد سالمندان دچار کمبود وزن و33 درصد نیز اضافه وزن داشتند. 12 درصد در معرض خطر سوءتغذیه قرار داشتند. بیش تر سالمندان دارای شادکامی (99 درصد) و عزت نفس (59 درصد) بالایی بودند و ضریب همبستگی شادکامی و عزت نفس 0/387وده است. در نتیجه در این مطالعه تغذیه با عزت نفس و شادکامی سالمندان ارتباط معنی‌دار نداشت. همچنین نتایج نشان داد که شادکامی و عزت نفس سالمندان با یکدیگر رابطه معنی‌دار مثبت داشتند(p<0/001).با توجه به مقدار 00/05P> یعنی بین عزت نفس سالمندان با امتیاز کل بررسی تکمیلی و تغذیه ارتباط وجود ندارد. با توجه به مقدار 0/05P< یعنی بین عزت نفس سالمندان با شادکامی ارتباط وجود دارد ولی با مشاهده مقدار 0/045 r squre= این ارتباط بسیار ناچیز می باشد. می توان گفت تنها 4 درصد از تغییرات عزت نفس به دلیل شادکامی می باشد. فقط بین مولفه عزت نفس خانوادگی با شادکامی ارتباط آماری معنادار وجود ندارد(0/05P>). در سایر مولفه‌های عزت نفس با شادکامی ارتباط آماری معنی‌دار وجود دارد(0/05P>). هم چنین بین شادکامی با امتیاز کل بررسی تکمیلی و امتیاز کل تغذیه ارتباط وجو ندارد(0/05P>).
استنتاج: نتایج این مطالعه نشان داد که بین شادکامی و عزت نفس سالمند ارتباط وجود دارد؛ اما بین عزت نفس و تغذیه سالمندان ارتباط آماری معنی‌داری وجود نداشت. در مجموع با توجه به نتایج این پژوهش پیشنهاد می‌شود به نقش عزت نفس عمومی، عزت نفس اجتماعی و عزت نفس شغلی در شادکامی فرد سالمند توجه شود. با توجه به گسترش جمعیت سالمندان در ایران و اهمیت توجه به سلامت جسمی و روانی سالمندان، نتایج این پژوهش می‌تواند برای برنامه ریزی برای ارتقاء توانمندی سالمندان مفید باشد.
نوع مطالعه: پژوهشي-کامل |
موضوع مقاله:
پرستاری
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
Articles Copyright © The Author(s). Owned by Mazandaran University of Medical Sciences.
تماس با ما
ساری- میدان معلم- ساختمان شماره2 دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران- طبقه سوم- معاونت تحقیقات و فناوری- دفترمجله
تلفن: 01134484874
پست الکترونیکی : jmums
mazums.ac.ir
