دوره 34، شماره 234 - ( تیر 1403 )
جلد 34 شماره 234 صفحات 113-101 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Shoghi M, Heidari Rohban A, Kheradmand M. Evaluation of Peer Education on Parental Stress and Situational Anxiety in Mothers of Premature Infants Hospitalized in NICU. J Mazandaran Univ Med Sci 2024; 34 (234) :101-113
URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-20218-fa.html
URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-20218-fa.html
شوقی مهناز، حیدری رهبان اکرم، خردمند مطهره. بررسی تاثیر برنامه آموزش همتا بر استرس و اضطراب مادران نوزادان نارس بستری در بخش مراقبت ویژه نوزادان. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. 1403; 34 (234) :101-113
بررسی تاثیر برنامه آموزش همتا بر استرس و اضطراب مادران نوزادان نارس بستری در بخش مراقبت ویژه نوزادان
چکیده: (1362 مشاهده)
سابقه و هدف: بارداری، زایمان و پذیرش نقش والدی در شرایط مطلوب نیز برای والدین و به ویژه مادران با اضطراب و استرس همراه است که این وضعیت با تولد نوزاد نارس تشدید می‌شود. آموزش همتا به‌عنوان راهی موثر برای آموزش به بیماران و مراقبین آن‌ها معرفی شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر برنامه آموزش همتا بر استرس والدی و اضطراب مادران دارای نوزاد نارس بستری در بخش مراقبت ویژه نوزادان انجام شد.
مواد و روش‌ها: این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی بود. جامعه پژوهش شامل مادران دارای نوزاد نارس بستری در بخش مراقبت ویژه نوزادان بیمارستان البرز شهر کرج بود. نمونه‌گیری به‌صورت متوالی و براساس معیارهای ورود انجام شد. ابتدا 77 مادر گروه کنترل وارد مطالعه شدند و پس از اتمام جمع‌آوری داده‌ها انتخاب مادران گروه مداخله انجام شد. 5 جلسه آموزشی 30 دقیقه‌ای در روزهای متوالی و در ساعات مشخص، توسط پنج همتای آموزش دیده برای مادران گروه مداخله در گروه‌های کوچک 5-3 نفره انجام شد. جلسات به روش بحث گروهی و تبادل نظر میان پژوهشگر و همتایان برگزار شد. جلسات در محل بیمارستان در اتاق آموزش موجود در کنار بخش مراقبت ویژه نوزادان دریک ساعت مشخص از روز و طی 5 روز متوالی، برگزار شد. در پایان هر جلسه، آموزش‌دهندگان همتا موارد مطرح شده در گروه را جمع‌بندی نموده و به سوالات پاسخ می‌دادند. استرس والدی با ابزار تعیین استرس والدی و اضطراب موقعیتی مادران با پرسشنامه اضطراب موقعیتی اشپیلبرگ سنجیده شد. مادران گروه مداخله پیش از اجرای برنامه آموزش همتا، بلافاصله پس از اتمام مداخله و یک ماه پس ازآن به سوالات پرسشنامه فوق پاسخ دادند. مادران گروه کنترل نیز در بازه زمانی مشابه پرسشنامه را تکمیل کردند. از آزمون اندازه‌های تکراری و t مستقل و زوجی جهت تجزیه و تحلیل آماری استفاده شد.
یافته‌ها: میانگین سن مادران نوزادان نارس در دو گروه مداخله و کنترل به‌ترتیب 4/51±30/5 و4/76±29/49سال بود (0/178=P). سطح تحصیلات بیش‌تر مادران در دوگروه مداخله و کنترل، راهنمایی تا دیپلم متوسطه بود و شغل بیش‌تر مادران نوزادان نارس در دو گروه مداخله و کنترل، خانه‌دار بود. هیچ‌کدام از متغیرهای دموگرافیک در دو گروه تفاوت معنادار نداشت. میانگین نمره استرس قبل از مداخله در دو گروه مداخله و کنترل به‌ترتیب برابر با 16/04±120/94 و 33/82±116/24 بود(0/462=P). مادران گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل پس از اجرای برنامه آموزش همتا به‌طور معنی‌داری استرس والدی(مداخله: 11/21±98/71، کنترل: 32/56±114/83) کم‌تری داشتند و این تفاوت از نظر آماری معنی‌دار بود(0/007=P). این تفاوت معنی‌دار بین استرس والدی مادران دو گروه یک ماه پس از اجرای برنامه آموزش همتا نیز وجود داشت(مداخله: 24/87±81/71، کنترل: 24/87±108/80)(000/0>P). قبل از مداخله میانگین نمره اضطراب مادران در گروه مداخله و کنترل به‌ترتیب برابر با4/27±46/08 و 5/30±47/22 بود(0/325=P). میانگین نمره اضطراب موقعیتی مادران پس از اجرای برنامه آموزش همتا در گروه مداخله و کنترل به‌ترتیب برابر با 6/84±40/74و7/03±45/02 بود که این تفاوت از نظر آماری معنی‌دار بود(0/05>P). این میانگین یک ماه پس از اجرای برنامه در دو گروه مداخله و کنترل به‌ترتیب 6/44±/40/57 و7/55±46/80) بود(0/001>P). نتایج آزمون آنالیز واریانس اندازه‌گیری‌های مکرر نشان می‌دهد، تأثیر زمان اندازه‌گیری بر نمرات اضطراب، استرس والدی و ابعاد آن در مادران دارای نوزاد نارس معنی‌دار بود(0/001P<).
استنتاج: آموزش همتا مداخله‌ای موثر در کاهش استرس والدی و اضطراب موقعیتی مادران دارای نوزاد نارس بستری بوده و استفاده از مشارکت همتایان در آموزش به این گروه از مادران به پرستاران شاغل در مراقبت ویژه نوزادان و دیگر اعضای ارائه‌دهنده مراقبت سلامتی توصیه می‌شود.
مواد و روش‌ها: این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی بود. جامعه پژوهش شامل مادران دارای نوزاد نارس بستری در بخش مراقبت ویژه نوزادان بیمارستان البرز شهر کرج بود. نمونه‌گیری به‌صورت متوالی و براساس معیارهای ورود انجام شد. ابتدا 77 مادر گروه کنترل وارد مطالعه شدند و پس از اتمام جمع‌آوری داده‌ها انتخاب مادران گروه مداخله انجام شد. 5 جلسه آموزشی 30 دقیقه‌ای در روزهای متوالی و در ساعات مشخص، توسط پنج همتای آموزش دیده برای مادران گروه مداخله در گروه‌های کوچک 5-3 نفره انجام شد. جلسات به روش بحث گروهی و تبادل نظر میان پژوهشگر و همتایان برگزار شد. جلسات در محل بیمارستان در اتاق آموزش موجود در کنار بخش مراقبت ویژه نوزادان دریک ساعت مشخص از روز و طی 5 روز متوالی، برگزار شد. در پایان هر جلسه، آموزش‌دهندگان همتا موارد مطرح شده در گروه را جمع‌بندی نموده و به سوالات پاسخ می‌دادند. استرس والدی با ابزار تعیین استرس والدی و اضطراب موقعیتی مادران با پرسشنامه اضطراب موقعیتی اشپیلبرگ سنجیده شد. مادران گروه مداخله پیش از اجرای برنامه آموزش همتا، بلافاصله پس از اتمام مداخله و یک ماه پس ازآن به سوالات پرسشنامه فوق پاسخ دادند. مادران گروه کنترل نیز در بازه زمانی مشابه پرسشنامه را تکمیل کردند. از آزمون اندازه‌های تکراری و t مستقل و زوجی جهت تجزیه و تحلیل آماری استفاده شد.
یافته‌ها: میانگین سن مادران نوزادان نارس در دو گروه مداخله و کنترل به‌ترتیب 4/51±30/5 و4/76±29/49سال بود (0/178=P). سطح تحصیلات بیش‌تر مادران در دوگروه مداخله و کنترل، راهنمایی تا دیپلم متوسطه بود و شغل بیش‌تر مادران نوزادان نارس در دو گروه مداخله و کنترل، خانه‌دار بود. هیچ‌کدام از متغیرهای دموگرافیک در دو گروه تفاوت معنادار نداشت. میانگین نمره استرس قبل از مداخله در دو گروه مداخله و کنترل به‌ترتیب برابر با 16/04±120/94 و 33/82±116/24 بود(0/462=P). مادران گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل پس از اجرای برنامه آموزش همتا به‌طور معنی‌داری استرس والدی(مداخله: 11/21±98/71، کنترل: 32/56±114/83) کم‌تری داشتند و این تفاوت از نظر آماری معنی‌دار بود(0/007=P). این تفاوت معنی‌دار بین استرس والدی مادران دو گروه یک ماه پس از اجرای برنامه آموزش همتا نیز وجود داشت(مداخله: 24/87±81/71، کنترل: 24/87±108/80)(000/0>P). قبل از مداخله میانگین نمره اضطراب مادران در گروه مداخله و کنترل به‌ترتیب برابر با4/27±46/08 و 5/30±47/22 بود(0/325=P). میانگین نمره اضطراب موقعیتی مادران پس از اجرای برنامه آموزش همتا در گروه مداخله و کنترل به‌ترتیب برابر با 6/84±40/74و7/03±45/02 بود که این تفاوت از نظر آماری معنی‌دار بود(0/05>P). این میانگین یک ماه پس از اجرای برنامه در دو گروه مداخله و کنترل به‌ترتیب 6/44±/40/57 و7/55±46/80) بود(0/001>P). نتایج آزمون آنالیز واریانس اندازه‌گیری‌های مکرر نشان می‌دهد، تأثیر زمان اندازه‌گیری بر نمرات اضطراب، استرس والدی و ابعاد آن در مادران دارای نوزاد نارس معنی‌دار بود(0/001P<).
استنتاج: آموزش همتا مداخله‌ای موثر در کاهش استرس والدی و اضطراب موقعیتی مادران دارای نوزاد نارس بستری بوده و استفاده از مشارکت همتایان در آموزش به این گروه از مادران به پرستاران شاغل در مراقبت ویژه نوزادان و دیگر اعضای ارائه‌دهنده مراقبت سلامتی توصیه می‌شود.
نوع مطالعه: پژوهشي-کامل |
موضوع مقاله:
پرستاری
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
Articles Copyright © The Author(s). Owned by Mazandaran University of Medical Sciences.
تماس با ما
ساری- میدان معلم- ساختمان شماره2 دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران- طبقه سوم- معاونت تحقیقات و فناوری- دفترمجله
تلفن: 01134484874
پست الکترونیکی : jmums
mazums.ac.ir
