Omid M, Shahhosseini Z, Hosseinnataj A, Zamaniyan M, Ganji J. Investigating the Factors Related to Desire to Have Children: A Systematic Review. J Mazandaran Univ Med Sci 2024; 34 (232) :246-259 URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-20285-fa.html
امید محبوبه، شاه حسینی زهره، حسین نتاج ابوالفضل، زمانیان مرضیه، گنجی ژیلا. بررسی عوامل مرتبط با تمایل به فرزندآوری: یک مرور نظام مند. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. 1403; 34 (232) :246-259
سابقه و هدف:کاهش تمایل به فرزندآوری یکی از دغدغهها و چالشهای مهم در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه میباشد. همچنین سیاستهای کنونی حاکم در این کشورها سعی در شناخت عوامل مرتبط با آن را دارند، و تا به امروز این راه منجر به افزایش جمعیت در کشورهایی که جمعیت رو به پیری دارند، شده است. با توجه به وسعت اهمیت این موضوع، این مطالعه هدف تعیین بررسی عوامل مرتبط با تمایل به فرزند آوری به صورت نظام مند، انجام پذیرفت. مواد و روشها:این مطالعه مروری نظام مند که در سال 2024 انجام شده است، در پنج مرحله انجام شد که شامل طراحی سوال مطالعه، جستجو، استخراج مطالعات وابسته به تحقیق، انتخاب مطالعات مرتبط، جدولبندی اطلاعات و گزارش نتایج بود. جستجو در بانکهای اطلاعاتی داخلی و خارجی شاملSID ،PubMed ، magiran ، Iran doc، Science Direct، Scopus و موتور جستجوی Google scholar با کلید واژههایی مانند "عوامل مرتبط"، "فرزندآوری"، "عوامل روانی"، "عوامل اجتماعی"، "عوامل فرهنگی"، "عوامل جسمی"، "عوامل فردی"، "عوامل مذهبی"، "کاهش"، "ایران" و "تمایل"، و معادل انگلیسی شان انجام پذیرفت. مطالعات در بازه زمانی 2012 تا 2024 (دوازده سال اخیر، به دلیل تغییرات عمده در جهان) بررسی شدند. جهت انتخاب مطالعات معیار ورود و یا خروج در نظر گرفته شد. همچنین غربالگری کیفیت مطالعات به وسیله چک لیست نیوکاسل انجام شد. پس از انتخاب و بررسی کیفیت، دادههای موجود در مطالعات طبقهبندی شد. یافتهها:یافتهها براساس پاسخ به سؤال اصلی تحقیق در سه طبقه عوامل اجتماعی و محیطی، عوامل روانی- جسمی و عوامل دموگرافیک قرارگرفتند. بررسی 16 مطالعه مقطعی نشان داد که، عواملی همچون، جنس، سن، تاهل، تحصیلات، نژاد، محل زندگی که در طبقه دموگرافیک قرار میگیرند. از جمله عوامل مرتبط دیگر در تمایل به فرزندآوری هستند. دین و مذهب، پیشرفت تکنولوژی، تجارب زندگی، فرهنگ و سیاست حاکم بر جامعه، ساختار خانوادگی، همسالان و مسائل اقتصادی، دسترسی به رسانه از جمله موارد مرتبط دیگری هستند که در دسته عوامل اجتماعی و محیطی قرار میگیرد و در 6 مطالعه به آن اشاره شد. بررسی حاصل از 7 مطالعه مقطعی دیگر به ارتباط طبقه بعدی یعنی عوامل روانی- جسمی اشاره داشت. در این مطالعات ارتباط عواملی همچون شخصیت، افسردگی، خودکار آمدی، بیماری زمینهای و سوابق باروری و ناباروری را در فرزندآوری مرتبط دانست. لازم به ذکر است که گفته شود برخی مطالعات در چند طبقه قرار گرفتند و طبقات باهم همپوشانی داشتند. استنتاج:براساس یافتههای این مطالعه، عوامل گستردهای به تمایل افراد به فرزندآوری مرتبط میباشد که مطالعات حاضر در این پژوهش در بیان آنها به اندازه کافی نمیباشد. اما میتوان از این عواملی که در مطالعات گوناگون مطرح شده است به عنوان راهنمایی در جهت شناخت عوامل مرتبط کمک گرفت و با برنامهریزی در جهت مدیریت و یا تقویت برخی از آنها به افزایش تمایل به فرزندآوری کمک نمود.