دوره 33، شماره 230 - ( اسفند 1402 )
جلد 33 شماره 230 صفحات 105-95 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Norozi M, Hosseinnataj A, Lotfalinezhad E, Papi S. The Relationship Between Fatigue Dimensions and Self-Efficacy in Driving Among Older Adult Drivers. J Mazandaran Univ Med Sci 2024; 33 (230) :95-105
URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-20439-fa.html
URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-20439-fa.html
نوروزی مهسا، حسین نتاج ابوالفضل، لطفعلی نژاد الهام، پاپی شهاب. ارتباط بین خودکارامدی رانندگی با ابعاد خستگی در رانندگان سالمند. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. 1402; 33 (230) :95-105
چکیده: (1131 مشاهده)
سابقه و هدف: رانندگی، یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که می‌تواند بر کیفیت زندگی سالمندان تأثیرگذار باشد. سالمندان ممکن است نسبت به سایر گروه‌های سنی بیش تر به رانندگی وابسته باشند. زیرا این توانایی برای دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی، کار و فعالیت‌های اجتماعی ضروری است و در حفظ استقلال و خود مختاری سالمندان نقش مهمی ایفا می‌کند. افزایش سن تغییرات قابل توجهی در توانایی‌های فیزیکی، شناختی، ادراکی و حسی ایجاد می‌کند که همه این عوامل در رانندگی، که نیازمند دقت و توجه بالا دارد، اهمیت دارند. حرکت و فعالیت یکی از ارکان اصلی سلامتی در دوران سالمندی است و رانندگی نقش کلیدی در تحرک افراد سالمند در جامعه دارد. با افزایش جمعیت سالمندان، تعداد رانندگان سالمند نیز به موازات آن بیش‌تر شده است. خودکارآمدی در رانندگی از مهارت‌های مهم در این زمینه است که شناخت عوامل موثر بر آن اهمیت دارد. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین خستگی و خودکارآمدی و رانندگی میان رانندگان سالمند، در شهرستان قائم‌شهر انجام پذیرفت.
مواد و روش‌ها: این تحقیق به صورت مطالعه مقطعی و توصیفی- تحلیلی، در بین رانندگان مرد 60 سال و بالاتر عضو اتحادیه تاکسیرانی قائم شهر، ساکن شهر قائم‌شهر انجام شد. در این پژوهش 310 نفر از واجدین شرایط ورود به مطالعه به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. برای جمع‌آوری داده‌ها، از فرم اطلاعات جمعیت‌شناسی، ابزارهای چند بعدی خستگی اسمیتس و خود کارآمدی رانندگی آدلاید استفاده شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون همبستگی و رگرسیون خطی چندگانه انجام شد.
یافته‌ها: میانگین سنی شرکت‌کنندگان 3/28 ± 64/96 سال بود و دامنه سنی آن‌ها بین 60 تا 75 سال قرار داشت. بیش‌ترین سطح تحصیلی شرکت‌کنندگان زیر دیپلم بود (42 درصد). اکثریت آن‌ها بین 30 تا 50 سال سابقه رانندگی داشتند. میانگین خودکارآمدی رانندگی در بین رانندگان سالمند قائم‌شهر 15/74±101/87 بود. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد دو متغیر سن و تعداد سال‌های سابقه گواهینامه دارای ارتباط معنادار و معکوس با نمره خودکارآمدی رانندگی می‌باشند. به عبارت دیگر با افزایش سن و تعداد سال‌های سابقه گواهینامه، نمره خودکارآمدی رانندگی به‌طور معنی‌داری کاهش می‌یابد. ارتباط بین نمرات پرسشنامه‌های خستگی و خودکارآمدی رانندگی معنادار و معکوس بود(0/001>P)، به‌طوری‌که با افزایش نمره خستگی، نمره خودکارآمدی در سالمندان کاهش می‌یابد. براساس نتایج رگرسیون خطی چندگانه، متغیرهای تحصیلات، وضعیت اقتصادی- اجتماعی بیماری مزمن، نمرات خودکارآمدی دارای ارتباط معنادار با نمره خستگی بودند. هم‌چنین براساس نتایج این مدل، به ازای هر واحد افزایش در نمره خودکارآمدی، نمره خستگی 0/18 کاهش می یابد. براساس نتایج رگرسیونی متغیرهای درآمد ماهانه، نوع وسیله نقلیه و نمره خستگی با نمره خودکارآمدی رانندگی ارتباط معناداری داشتند(39/5R2=).
استنتاج: پژوهشگران پیشنهاد می‌کنندکه باتوجه به نتایج این تحقیق، استفاده از رویکرد توانبخشی در رانندگی و مداخلاتی که می‌تواند حمایت روانی در کاهش خستگی در رانندگان سالمند تضمین کند، ضروری می‌باشد. نتایج این مطالعه می‌تواند به سیاستگذاران در حوزه سالمندی کمک کند که با در نظر گرفتن عوامل تاثیرگذار در کاهش خودکارآمدی رانندگی در رانندگان سالمند، برنامه‌های توانبخشی جهت بهبود میزان خودکارآمدی رانندگی را در سالمندان طراحی کنند و با همکاری سازمان بهزیستی و شهرداری این برنامه‌ها را در جمعیت سالمندان اجرا کنند
مواد و روش‌ها: این تحقیق به صورت مطالعه مقطعی و توصیفی- تحلیلی، در بین رانندگان مرد 60 سال و بالاتر عضو اتحادیه تاکسیرانی قائم شهر، ساکن شهر قائم‌شهر انجام شد. در این پژوهش 310 نفر از واجدین شرایط ورود به مطالعه به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. برای جمع‌آوری داده‌ها، از فرم اطلاعات جمعیت‌شناسی، ابزارهای چند بعدی خستگی اسمیتس و خود کارآمدی رانندگی آدلاید استفاده شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون همبستگی و رگرسیون خطی چندگانه انجام شد.
یافته‌ها: میانگین سنی شرکت‌کنندگان 3/28 ± 64/96 سال بود و دامنه سنی آن‌ها بین 60 تا 75 سال قرار داشت. بیش‌ترین سطح تحصیلی شرکت‌کنندگان زیر دیپلم بود (42 درصد). اکثریت آن‌ها بین 30 تا 50 سال سابقه رانندگی داشتند. میانگین خودکارآمدی رانندگی در بین رانندگان سالمند قائم‌شهر 15/74±101/87 بود. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد دو متغیر سن و تعداد سال‌های سابقه گواهینامه دارای ارتباط معنادار و معکوس با نمره خودکارآمدی رانندگی می‌باشند. به عبارت دیگر با افزایش سن و تعداد سال‌های سابقه گواهینامه، نمره خودکارآمدی رانندگی به‌طور معنی‌داری کاهش می‌یابد. ارتباط بین نمرات پرسشنامه‌های خستگی و خودکارآمدی رانندگی معنادار و معکوس بود(0/001>P)، به‌طوری‌که با افزایش نمره خستگی، نمره خودکارآمدی در سالمندان کاهش می‌یابد. براساس نتایج رگرسیون خطی چندگانه، متغیرهای تحصیلات، وضعیت اقتصادی- اجتماعی بیماری مزمن، نمرات خودکارآمدی دارای ارتباط معنادار با نمره خستگی بودند. هم‌چنین براساس نتایج این مدل، به ازای هر واحد افزایش در نمره خودکارآمدی، نمره خستگی 0/18 کاهش می یابد. براساس نتایج رگرسیونی متغیرهای درآمد ماهانه، نوع وسیله نقلیه و نمره خستگی با نمره خودکارآمدی رانندگی ارتباط معناداری داشتند(39/5R2=).
استنتاج: پژوهشگران پیشنهاد می‌کنندکه باتوجه به نتایج این تحقیق، استفاده از رویکرد توانبخشی در رانندگی و مداخلاتی که می‌تواند حمایت روانی در کاهش خستگی در رانندگان سالمند تضمین کند، ضروری می‌باشد. نتایج این مطالعه می‌تواند به سیاستگذاران در حوزه سالمندی کمک کند که با در نظر گرفتن عوامل تاثیرگذار در کاهش خودکارآمدی رانندگی در رانندگان سالمند، برنامه‌های توانبخشی جهت بهبود میزان خودکارآمدی رانندگی را در سالمندان طراحی کنند و با همکاری سازمان بهزیستی و شهرداری این برنامه‌ها را در جمعیت سالمندان اجرا کنند
نوع مطالعه: پژوهشي-کامل |
موضوع مقاله:
طب سالمندان
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
Articles Copyright © The Author(s). Owned by Mazandaran University of Medical Sciences.
تماس با ما
ساری- میدان معلم- ساختمان شماره2 دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران- طبقه سوم- معاونت تحقیقات و فناوری- دفترمجله
تلفن: 01134484874
پست الکترونیکی : jmums
mazums.ac.ir
