سابقه و هدف: سرطان پستان مهمترین عامل مرگ و میر زنان است. یکی از راه های پیشگیری از مرگ و میر ناشی از این بیماری، تشخیص زودرس آن است. انجام معاینه پستان توسط خود فرد می تواند در کشف زودرس سرطان و کاهش مرگ و میر تاثیر به سزایی داشته باشد. با توجه به شیوع سرطان پستان و اهمیت انجام خودآزمایی پستان به عنوان پیشگیری سطح دوم، پژوهشی در زمینه مقایسه دو روش آموزش ویدیویی و حضوری خودآزمایی پستان بر عملکرد زنان در سال 1378 انجام شد.
مواد و روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی تعداد 160 نفر از زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان قائم شهر (80 مورد، 80 شاهد) به طور تصادفی انتخاب شدند. نمونه ها از نظر سن، تحصیلات، و شغل همسان شده بودند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای بود مشتمل بر: 1) اطلاعات دموگرافیک، و 2) مشاهده عملکرد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی، استنباطی و آزمون های آماری کای دو و تی تست استفاده گردید.
نتایج: یافته های پیش آزمون نشان داد که اکثریت (بیش از 92 درصد) نمونه های مورد و شاهد هیچ گونه اطلاعی در زمینه خودآزمایی پستان نداشتند و هیچ یک از نمونه ها این معاینه را انجام نمی دادند. اما نتایج پس آزمون حاکی از افزایش آگاهی گروه مورد و شاهد بوده است (به ترتیب 9/79 درصد و 85 درصد). همچنین میانگین نمرات پس آزمون عملکرد دو گروه حاکی از انجام صحیح خودآزمایی پستان بوده است (مورد 1/30 و شاهد 7/30).
استنتاج: با توجه به نتایج به دست آمده در مورد آموزش خودآزمایی پستان، بهره گیری از هر یک از امکانات موجود اعم از آموزش حضوری و شیوه های سمعی و بصری در مراکز بهداشتی درمانی موثر می باشد.