سابقه و هدف: تا به حال، تمایز به غضروف سلول های بنیادی مزانشیمی در محیط آزمایشگاهی در مطالعات زیادی مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیقات، اغلب تمایز مولکولی سلول ها بررسی شده است. این در حالی است که تمایز ساختاری و مورفولوژیک سلول ها اغلب به دست فراموشی سپرده شده است. مطالعه حاضر به بررسی ساختار و فراساختار غضروف حاصل از تمایز سلول های بنیادی مزانشیمی در مقایسه با غضروف طبیعی جدا شده از انتهای دنده می پردازد.
مواد و روش ها: 2´105 سلول بنیادی مزانشیمی جدا شده از مغز استخوان موش های NMRI (حاصل از پاساژ دوم) با انجام سانتریفوژ متراکم شده و به مدت 21 روز در لوله حاوی محیط کندروژنیک (سیستم Micro mass) کشت داده شد. در پایان دوره تمایز، وقوع کندروژنزیس با روش RT-PCR تایید شده و پس از آن بافت غضروفی حاصل از تمایز برای مطالعه با میکروسکوپ الکترونی آماده گردید. در مطالعه حاضر به منظور مقایسه ساختار غضروف تولید شده از سلول های بنیادی مزانشیمی با غضروف طبیعی بدن، غضروف دنده ای از موش دهنده سلول بنیادی مزانشیمی اخذ شد و مراحل آماده سازی بافتی برای میکروسکوپ الکترونی گذاره را طی کرد.
یافته ها: مطالعات ساختار نشان داد که در بافت غضروف حاصل از تمایز همانند بافت غضروف طبیعی، لایه (شبه) پری کندریومی ساخته شده است. این لایه، توده سلول های غضروفی با مورفولوژی های گرد و بیضی را از خارج احاطه کرده بود. بر اساس تصاویر برش های نازک، سلول های تمایز داده شده بر خلاف سلول های بافت طبیعی، هسته یوکروماتینی داشتند و سیتوپلاسم آنها حاوی ارگانل های ترشحی فراوانی بود. همچنین ماتریکس بافت غضروفی حاصل از تمایز بر خلاف غضروف طبیعی رشته ای بود.
استنتاج : نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که بافت غضروف تولید شده در سیستم Micro mass از لحاظ فرا ساختار با بافت غضروف هیالین طبیعی تفاوت دارد. سلول های این بافت فعال تر از سلول های بافت طبیعی به نظر رسیدند.