سابقه و هدف: گیاه حرا با نام علمی Avicennia marina متعلق به خانواده آکانتاسه می‌باشد که در گذشته برای درمان بیماری‌های مختلفی نظیر زخم معده، آبله، روماتیسم و سوختگی‌ها به کار می‌رفته است و در سال‌های اخیر اثرات مطلوب درمانی آن در بررسی‌های متعددی به اثبات رسیده است. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر عصاره متانولی اندام‌های مختلف این گیاه بر تکثیر لنفوسیت‌های انسانی و پتانسیل جهش زایی آن در شرایط in vitro و in silico می‌باشد.

مواد و روش‌ها: دراین بررسی تجربی، نمونه‌های مورد نظر پس ازجمع‌آوری، خشک و آسیاب شدند. سپس عصاره‌های متانولی تهیه شده از بخش‌های مختلف گیاه با روش غوطه‌ور سازی، به وسیله روتاری در دمای 40 درجه سانتی‌گراد تغلیظ و با استفاده از PBS استریل به غلظت‌های 50، 100، 500، 1000 و 1500 میکروگرم بر میلی‌لیتر رقیق گردید. تاثیر عصاره‌های ذکر شده بر رشد و تکثیر سلول‌های تک هسته‌ای خون محیطی با آزمون MTT و قابلیت جهش‌زایی آن با استفاده از آزمون ایمز بررسی شد. هم چنین پیش بینی جهش‌زایی 15 ترکیب غالب این گیاه با نرم افزار Toxtree2.6.6 انجام گردید.

یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد از بین عصاره‌های بخش‌های مختلف گیاه حرا، برگ و ریشه به ترتیب بیش‌ترین و کم‌ترین اثر تحریک کنندگی بر رشد و تکثیر لنفوسیت‌ها دارند. هم‌چنین برگ و ساقه گیاه حرا فاقد پتانسیل جهش‌زایی در غلظت‌های مختلف می‌باشند. نتایج حاصل از پیش‌بینی جهش‌زایی 15 ترکیب گیاه حرا نشان داد 4 تری ترپنوئید تاراکسرول، بتولین، گوزیپول و لوپئول در سطح ضعیف جهش‌زایی قرار می‌گیرند.

استنتاج: با توجه به اثرات مطلوب عصاره متانولی برگ و ساقه گیاه حرا بر تکثیر و رشد لنفوسیت‌ها و عدم جهش‌زایی آن‌ها می‌توان نتیجه گرفت که برگ و ساقه این گیاه می‌تواند کاندید مناسبی جهت بررسی‌های بیش‌تر برای ساخت داروهایی با منشأ گیاهی در درمان بیماری‌های نقص ایمنی باشد.