سابقه و هدف : بیماری دیابت شیرین یکی از رایجترین بیماریهای غدد درونریز میباشد. امروزه مطالعه بر روی اثرات ضد دیابتی گیاهان دارویی روبه افزایش است. در مطالعات قبلی اثرات ضد دیابتی هندوانه ابوجهل ثابت شده است. هدف از این مطالعه بررسی اثر غلظتهای مختلف میوه هندوانه ابوجهل روی تغییرات بافت شناسی در موشهای سالم و دیابتی بود.
مواد و روش ها : در این مطالعه تجربی، دیابت شیرین با تزریق زیر جلدی mg/kg 50 استرپتوزوتوسین القا شد. موشهای سالم و دیابتی از پودر میوه هندوانه ابوجهل در غلظتهای 1 درصد، 2 درصد و 5 درصد غذای پایه و معمول آنها به طور روزانه برای مدت 4 هفته تغذیه کردند. بعد از گذشت این زمان موشها بیهوش شده و با برش جراحی بافتهای کلیه، معده، پانکراس و کبد برداشته شد و برای مطالعات بافتشناسی با روش هماتوکسیلین- ائوزین رنگآمیزی شدند.
یافته ها : اثرات مثبت قابل توجهای در لامهای تهیه شده از بافتهای کبد، کلیه، معده و پانکراس در موشهای دیابتی که از پودر میوه هندوانه ابوجهل در غلظت 5 درصد تغذیه میکردند مشاهده شد، به طوری که در قشر کلیه فضای گشادتر از حد معمول کپسول بومن، جدایی سلولهای جداری و ارتشاح سلولی بهبود یافت، در کبد هم فضای گشاد سینوزوئیدهای بین هپاتوسیتها از میان رفت، همچنین در مناطقی از مخاط معده که پرزهای اپیتلیوم ریزش کرده بودند به حالت طبیعی برگشتند، در لوزالمعده نیز هالهای روشن در مرکز لوبول که ظاهراً نشان دهنده تخلیه آسینی هاست بعد از استفاده از پودر میوه هندوانه ابوجهل به حالت نرمال درآمد.
استنتاج : با توجه به نتایج این مطالعه به نظر میرسد میوه هندوانه ابوجهل در حیوانات دیابتی که دوز 5 درصد هندوانه ابوجهل را دریافت میکردند اثرات مثبت درمانی داشته است.