چکیده

سابقه و هدف: عقرب زدگی یکی از عوامل تهدید کننده سلامت انسان خصوصاً در ایران محسوب می‌شود. شناسایی عوامل اپیدمیولوژی موثر بر عقرب زدگی نقش مهمی در پیش‌گیری از این مشکل بهداشتی دارد. بنابراین این مطالعه با هدف بررسی اپیدمیولوژی عقرب زدگی در شهرستان درمیان استان خراسان جنوبی انجام گرفته است.

مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- مقطعی به‌صورت گذشته نگر بوده است که در آن تمامی افرادی‌که از تاریخ 1/1/1394 لغایت 29/12/1394 درشهرستان درمیان استان خراسان جنوبی دچار عقرب‌زدگی شده و به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه نموده‌اند مورد مطالعه و بررسی قرارگرفتند. ‏اطلاعات دموگرافیک و اپیدمیولوژی بیماران از فرم‌های ثبت موارد عقرب‌زدگی موجود در مراکز بهداشتی و درمانی استخراج شد و با استفاده از ‏نرم‌افزار 20 ‏SPSS‏ موردتجزیه و تحلیل قرارگرفت.‏‏

یافته‌ها: از مجموع 132 مورد عقرب‌زدگی بررسی شده، 58 مورد مرد (9/43 درصد) و 74 مورد زن (1/56 درصد) بودند. بیش‌ترین موارد (22 درصد) در گروه سنی 35 تا 44 سال، کم‌ترین موارد (8/6 درصد) درگروه سنی 65 سال به بالا و3/8 درصد از موارد نیزدرگروه سنی زیر 15 سال قرارداشتند. دست‌ها با 7/47درصد، پاها با 4/39 درصد و سر و صورت با 9/12 درصد به‌ترتیب بیش‌ترین موارد عقرب‌زدگی را به خود اختصاص داده بودند. بیش‌ترین موارد در 6 ماهه اول سال و پیک شیوع آن (22 درصد) در تیرماه رخ داده است. 5/29 درصد موارد که در این پژوهش موردبررسی قرارگرفته‌اند در مناطق شهری و5/70 درصد موارد در مناطق روستایی سکونت دارند.

استنتاج: با توجه به این که بیش‌ترین درصد عقرب‌زدگی در مناطق روستایی شهرستان گزارش شده است، لذا آموزش راه‌های پیشگیری از عقرب‌زدگی به جامعه روستایی و هم‌چنین بهسازی و بهینه‌سازی منازل مسکونی و معابر روستا می‌تواند سهم زیادی در کاهش عقرب‌زدگی داشته باشد.