سابقه و هدف: اختلالات روانی و شخصیتی سبب اعتیاد و بیماری‌های ویروسی است و اعتیاد و بیماری‌های ویروسی نیز سبب اختلالات روانی و شخصیتی است. هدف پژوهش مقایسه اختلالات شخصیت و نشانگان بالینی در زندانیان مرد بود.

مواد و روش‌ها: در این پژوهش تحلیل مقطعی، جامعه آماری را مجرمان مرد زندان قوچان در سال 1393 تشکیل و سه گروه نمونه (سالم، بیمار و معتاد) به صورت تصادفی منظم (200 نفر) انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه چند وجهی شخصیتی میلون 3 (MCMI-III) و تحلیل چند متغیره (MANOVA) با نرم‌افزار SPSS-11.5 انجام شد.

یافته‌ها: تفاوت بین سه گروه در مقیاس‌های اسکیزوئید، وابسته، نمایشی، خودشیفته، ضد اجتماعی، آزارگر و خودناکام ساز، معنی‌دار (001/0p<) و در مقیاس‌های اجتنابی، وسواسی، منفی گرا، اسکیزوتایپی، مرزی تفاوت بین بیمار و معتاد با سالم معنی‌دار (001/0p<) و تفاوت دو گروه بیمار و معتاد معنی‌دار نبود (001/0p>). در مقیاس پارانوئید، تفاوت معتاد و سالم معنی‌دار (001/0p<) و تفاوت دو گروه معتاد و بیمار معنی‌دار نبود (001/0p>).

استنتاج: زندانیـان معتـاد و بیمار، دارای اختلالات شخصیتی بیش‌تری بودند که ضرورت مداخلات روانشناختی مؤثر را می‌طلبد.