سابقه و هدف: اندازه‌گیری میزان مهار رادیکال‌های آزاد DPPH از روش‌های معتبر، دقیق، آسان و مقرون‌به‌صرفه با قابلیت تکرارپذیری بالا در بررسی فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره‌های گیاهی در شرایط آزمایشگاهی بوده و گزارش‌شده که فعالیت آنتی‌اکسیدانی با خاصیت ضد میکروبی همبستگی مثبتی دارد لذا هدف از  مطالعه حاضر ارزیابی ارتباط بین خواص آنتی‌اکسیدانی و خاصیت ضد میکروبی عصاره‌های گیاهان دارویی است.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه، بعد از تهیه عصاره‌ها، برای تعیین فعالیت به دام اندازی رادیکال آزاد، از دی فنیل پیکریل هیدرازیل استفاده شد و سپس اثرات ضد میکروبی عصاره‌های هیدرو الکلی بر باکتری ها با روش انتشار در محیط کشت مولر هینتون آگار با استفاده از دیسک‌های کاغذی 6 میلی‌متری منطبق بر دستورالعمل Bauer و Kirby بررسی شد.

یافته‌ها: نتایج حاصل از ارزیابی میزان توانایی به دام اندازی رادیکال‌های آزاد عصاره هیدرو الکلی گیاهان دارویی مورد استفاده نشان داد که، عصاره مورد و سپس رزماری به ترتیب با میانگین 583/89 و 921/80 میکروگرم در میلی‌لیتر بیش‌ترین نقش را در مهار رادیکال‌های آزاد داشته‌اند. با افزایش غلظت، فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره‌ها بیش‌تر شده است. ضمناً در غلظت‌های پایین عصاره (16 و 32 میکروگرم در میلی‌لیتر) بیش‌ترین فعالیت آنتی‌اکسیدانی مربوط به عصاره مورد و سپس رزماری بود اما در غلظت بالا (64 میکروگرم در میلی‌لیتر) بیش‌ترین فعالیت متعلق به عصاره کلپوره همدانی بود. عصاره رزماری مؤثرترین عصاره بر باکتری اشریشیاکلی، عصاره مورد مؤثرترین عصاره بر باکتری لستریا مونوسیتوژنز، سالمونلا تیفی موریوم، استافیلوکوکوس اورئوس بودند.

استنتاج: نتایج نشان داد گیاهانی که دارای خاصیت آنتی‌اکسیدانی بالایی هستند خاصیت ضد میکروبی بالایی نیز دارند به‌طوری‌ که عصاره مورد و سپس رزماری که دارای بالاترین میزان خاصیت آنتی‌اکسیدانی بوده اند، مؤثرترین عصاره‌ها بر باکتری‌های مورد آزمایش بودند.