سابقه و هدف: چاقی در دوران نوجوانی زمینه‌ساز چاقی در بزرگسالی و عوارض مربوط به آن است؛ پژوهش حاضر با هدف تعیین فراوانی نسبی چاقی و اضافه وزن و برخی عوامل مرتبط با آن در نوجوانان پسر و دختر مدارس اول متوسطه شهر زنجان انجام شد.

مواد و روش‌ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی روی ۱۳۶۶ نفر از نوجوانان 14-12ساله  در سال تحصیلی93-92 که به طورتصادفی از مدارس اول متوسطه شهر زنجان انتخاب شده بودند، انجام گرفت قد و وزن نوجوانان و نمایه توده بدنی آن‌ها اندازه‌گیری گردید و پرسشنامه‌ای شامل اطلاعات مربوط به وضعیت تولد، سابقه خانوادگی چاقی، نوع تغذیه و خواب و فعالیت فیزیکی تهیه شد.

یافته‌ها: در مجموع از میان 1366 نوجوان مورد مطالعه 1/57 درصد (780 نفر) دختر بودند. 5/4 درصد دختران و 1/3 درصد پسران مبتلا به چاقی بودند و فراوانی نسبی چاقی و اضافه وزن به طور کلی در گروه مورد مطالعه به ترتیب 9/3 و 2/12 درصد بود. بین چاقی و جنسیت، وزن هنگام تولد، شروع تغذیه با شیرمادر یا شیر خشک، زمان شروع تغذیه، چاقی والدین، فعالیت بدنی، مدت زمان صرف تماشای تلویزیون، مصرف تنقلات و استفاده از برنج در طول هفته ارتباط معنی‌داری وجود داشت (05/0< p).

استنتاج: با توجه به شیوع بالای چاقی واضافه وزن در نوجوانان شهرستان زنجان، پیشگیری از چاقی یکی از اولویت بالای بهداشتی محسوب می‌شود. توصیه می‌شود که اطلاعات لازم درمورد شیوه تغذیه و زندگی سالم به خانواده و دانش آموزان ارائه شود.