سابقه و هدف: تالاب شادگان به عنوان بزرگترین تالاب ایران همواره در معرض ورود هیدروکربن­ها از طریق ورودی­های اصلی تالاب شامل رودخانه جراحی، طغیان­های فصلی رودخانه­ها از بالادست، جزرومدهای خلیج فارس از پایین دست، ته نشست اتمسفری و نشت احتمالی از خطوط انتقال نفت می باشد. با توجه به اهمیت، گستردگی تالاب و تعدد منابع انتشار هیدروکربن­ها در آن، هدف از این مطالعه ارزیابی سمیت و تعیین منشا هیدروکربن­های آروماتیک­ چندحلقه­ای(PAH) در رسوبات سطحی منطقه برای مدیریت صحیح می باشد.

مواد و روش‌ها: به منظور تعیین غلظت ترکیبات PAH، نمونه‌های رسوب سطحی در عمق 5-0 سانتی متری از بستر تالاب در 202 نقطه به روش سیستماتیک تصادفی از منطقه مطالعاتی در سال 1394 برداشت شدند. آنالیز ترکیبات PAH با استفاده از دستگاه گروماتوگرافی گازی با طیف سنج جرمی (GC–MS) انجام شد.

یافته‌ها: غلظت کلی ترکیباتPAH در رسوبات سطحی تالاب 74/593 تا 86/53393  نانوگرم برگرم وزن خشک تعیین گردید. نتایج حاصل از نسبت‌های تشخیصی نشان داد که منطقه مطالعاتی به شدت توسط منابع پتروژنیک آلوده شده است. در مطالعه حاضر مقدار Total PAHs به مراتب بالاتر از غلظت‌های ترکیبات PAH در رسوبات سطحی بسیاری از مناطق گزارش شده از اقصی نقاط دنیاست و به میزان قابل توجهی بالاتر از میزان ERL از لحاظ بررسی شاخص‌های کیفیت رسوب بود.

استنتاج: نتایج به دست آمده حاکی از غالبیت منشاء پتروژنیک در رسوبات سطحی تالاب شادگان دارد. 90 درصد منطقه مطالعاتی تحت تاثیر آلودگی مزمن نفتی می‌باشد و می‌تواند آبزیان کف تالاب را به شدت تحت تاثیر قرار دهد.