پیش بینی احتمال حضور فلبوتوموس پاپاتاسی در استان خوزستان: تلفیق فرایند تحلیل سلسله مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی

بیگدلی, شهلا; حنفی بجد, احمدعلی; شریفی فرد, منا; مراغی, الهام; جهانی فرد, الهام

دوره 31، شماره 206 - ( اسفند 1400 ) جلد 31 شماره 206 صفحات 101-90 | برگشت به فهرست نسخه ها

Mendeley

Zotero

RefWorks

Bigdeli S, Hanafi-Bojd A A, Sharififard M, Maraghi E, Jahanifard E. Predicting the Probability of Phlebotomus papatasi Presence in Khuzestan Province: Combining Hierarchical Analysis Process and Geographic Information System. J Mazandaran Univ Med Sci 2022; 31 (206) :90-101
URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-17417-fa.html

بیگدلی شهلا، حنفی بجد احمدعلی، شریفی فرد منا، مراغی الهام، جهانی فرد الهام. پیش بینی احتمال حضور فلبوتوموس پاپاتاسی در استان خوزستان: تلفیق فرایند تحلیل سلسله مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. 1400; 31 (206) :90-101

URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-17417-fa.html

پیش بینی احتمال حضور فلبوتوموس پاپاتاسی در استان خوزستان: تلفیق فرایند تحلیل سلسله مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی

شهلا بیگدلی

چکیده: (1136 مشاهده)

سابقه و هدف: استان خوزستان یکی از کانون‌های آندمیک لیشمانیوز جلدی روستایی با عامل لیشمانیا ماژور و ناقل اصلی آن، پشه خاکی فلبوتوموس پاپاتاسی می‌باشد. هدف این مطالعه پیش‌بینی احتمال حضور فلبوتوموس پاپاتاسی به روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی در این استان بود.
مواد و روش‌ها: جهت تعیین پراکندگی گونه فلبوتوموس پاپاتاسی در دو فصل بهار و تابستان در سال 1397 از پنج شهرستان ایذه، ماهشهر، اهواز، دشت آزادگان و اندیمشک با استفاده از تله چسبان، پشه خاکی‌ها جمع‌آوری شدند. شش معیار میانگین دمای سالیانه، میانگین بارندگی سالیانه، میانگین رطوبت نسبی سالیانه، کاربری اراضی، بافت خاک و ارتفاع انتخاب شدند. نقشه‌های معیارها در نرم‌افزار ArcGIS 10.5 تهیه شد. وزن معیارها و زیرمعیارها با استفاده از نرم‌افزار
Expert Choice 11 تعیین گردید. نقشه نهایی احتمال وجود ناقل از ترکیب نقشه‌های وزن داده شده و تاثیر دادن وزن معیارها در آن به‌دست آمد.
یافته‌ها: در این مطالعه 13 گونه پشه خاکی از دو جنس فلبوتوموس و سرژنتومیا صید شد. فراوانی فلبوتوموس پاپاتاسی از نمونه‌های صید شده در شهرستان‌های ایذه، دشت آزادگان، ماهشهر، اندیمشک و اهواز به‌ترتیب 55 درصد، 72 درصد، 4/69 درصد، 3 درصد و 5/66 درصد بود. براساس آنالیز جداول ماتریسی، به ترتیب معیار میانگین دمای سالیانه (406/0)، میانگین رطوبت نسبی سالیانه (233/0) و میانگین بارندگی سالیانه (156/0) بیش‌ترین وزن و اهمیت را در حضور ناقل داشتند.
استنتاج: یافته‌های این مطالعه اطلاعات مفیدی را در مورد تعیین پراکندگی این گونه در اختیار مسئولین بهداشتی قرار می‌دهد، تا در زمان شیوع بیماری براساس امکانات و بودجه اقدام کنند.

واژه‌های کلیدی: فلبوتوموس پاپاتاسی، فرایند تحلیل سلسله مراتبی، سیستم اطلاعات جغرافیایی، خوزستان، لیشمانیا

متن کامل [PDF 811 kb] (557 دریافت)

نوع مطالعه: پژوهشي-کامل | موضوع مقاله: حشره شناسی پزشکی

ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
	این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

Designed & Developed by : Yektaweb