Ebadi Jamkhaneh A, Peyvandi S, Pourjavad R, Valian Z, Khademloo M. Evaluation of Treatment Factors Response to Methotrexate Treatment in Ectopic Pregnancies in Imam Khomeini Hospital, Sari, 2016-2021. J Mazandaran Univ Med Sci 2024; 34 (233) :240-246
URL:
http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-18571-fa.html
عبادی جامخانه اقدس، پیوندی سالومه، پورجواد ریحانه، ولیان زهرا، خادملو محمد. بررسی عوامل مؤثر پاسخ به درمان با متوتروکسات در حاملگیهای خارج رحمی در بیمارستان امام خمینی ساری از سال 1395 تا سال 1399. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. 1403; 34 (233) :240-246
URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-18571-fa.html
چکیده: (1228 مشاهده)
سابقه و هدف: متعاقب تشخیص قطعی حاملگی خارج رحمی دو روش درمانی شامل درمان جراحی و درمان دارویی با متوتروکسات وجود دارد. به نظر میرسد درمان دارویی در مقایسه با جراحی موفقیت قابل قبولی داشته و فاقد عوارض جراحی بوده است و امروزه به علت پیشرفتهای حاصل شده در تشخیص زود هنگام حاملگی خارج رحمی، تعداد زیادی از بیماران کاندید درمان دارویی میشوند. این مطالعه با هدف بررسی عوامل مؤثر بر پاسخ درمان دارویی با متوتروکسات در حاملگی خارج رحمی انجام شده است.
مواد و روشها: در این مطالعهی موردی- شاهدی، اطلاعات مربوط به بیمارانی که با تشخیص حاملگی خارج رحمی از فروردین ۱۳۹۵ الی اسفند ۱۳۹۹ در بیمارستان امام خمینی ساری تحت درمان با متوتروکسات قرار گرفتهاند، با استفاده از پروندههای بیمارستانی به روش سرشماری بررسی شدند. در مجموع ۱۶۰ بیمار از 623 بیمار معیارهای ورود به مطالعه را دارا بوده و تحت مطالعه قرار گرفتند. در چک لیست تهیه شده برای هر بیمار سن بیمار، تعداد دفعات بارداری و پاریته و سقط، سابقه قبلی نازایی، روش پیشگیری از بارداری، وجود علائم بالینی (چون درد شکم- خونریزی واژینال- آمنوره)، سابقه استفاده از روشهای کمک باروری اخیر، نوع رژیم درمانی استفادهشده (Single/Multiple Dose)، عیار بتا- HCG سرمی قبل و بعد از شروع درمان، تعداد حاملگیهای خارج رحمی قبلی، سن حاملگی براساس آخرین قاعدگی (LMP)، نتایج سونوگرافی ترانس واژینال (شامل: وجود کیسه زرده و ضربان قلب جنین و هماتوسالپنکس- محل و سایز توده اکتوپیک- ضخامت آندومتر) برای هر بیمار جداگانه ثبت شد و بیماران به دو دستهی موفقیت و شکست درمان تقسیم شدند و اثر هر کدام از عوامل در نتیجهی درمان دارویی با متوتروکسات بررسی گردید. دادههای جمعآوریشده در نرمافزار SPSS 26 وارد شد و تجزیه و تحلیل متغیرهای کیفی با آزمون Chi-Square انجام شد. نرمال بودن توزیع متغیرهای کمی توسط آزمون One-Sample Kolmogorov-Smirnov سنجیده شد و برای بررسی متغیر کمی با توزیع نرمال از آزمون T مستقل و برای متغیرهای کمی با توزیع غیرنرمال از آزمون Mann-Whitney استفاده گردید.
یافتهها: در مجموع ۱۶۰ بیمار به این مطالعه وارد شدند که در ۱۰۸ بیمار (67/5 درصد) درمان موفقیتآمیز بود و ۵۲ بیمار (32/5درصد) با شکست درمان مواجه شدند. در این مطالعه نوع رژیم درمانی انتخابشده (0/001P=)، عیار بتا-HCG سرمی قبل درمان (0/000P=)، عیار بتا-HCG سرمی بعد درمان(0/000P=)، وجود ضربان قلب جنین(0/002P=) و وجود کیسه زرده(0/046P=) از عوامل مؤثر بر پاسخ به درمان دارویی متوتروکسات در حاملگی خارج رحمی است. وجود هماتوسالپنکس، سایز توده اکتوپیک، ضخامت آندومتر، سابقه نازایی و اقدامات کمک باروری اخیر، وجود علائم بالینی، روش پیشگیری از بارداری، سن بارداری، سابقه حاملگی خارج رحمی، تعداد گراویته و پاریته و سقط تأثیری در نتیجهی درمان دارویی با متوتروکسات ندارند.
استنتاج: با توجه به نتایج بهدستآمده در این مطالعه، رژیم درمانی تک دوز متوتروکسات نسبت به رژیم چند دوزی با موفقیت درمان بیشتری همراه است و بالا بودن غیرطبیعی عیار بتا HCG سرمی قبل و بعد درمان، وجود ضربان قلب جنین و کیسه زرده در سونوگرافی ترانس واژینال انجام شده عواملی جهت افزایش احتمال شکست درمان دارویی حاملگی خارج رحمی با متوتروکسات هستند