سابقه و هدف: ژنژیویت بیماری التهاب لثه است که ناشی از تجمع پلاکهای دندانی میباشد. در صورتی که پلاک و جرم به زیر خط لثه گسترش پیدا کند، میتواند به بیماری مزمن پریودنتال تبدیل شود. شایعترین میکروبهایی که در ایجاد بیماری پریودنتال نقش دارند، شامل Streptococcus mutans، Streptococcus pyogenes و Candida albicans است. با توجه به عوارض درمان رایج با دهانشویه کلرهگزیدین، به منظور مبارزه با این میکروبها، دستیابی به درمانهای جایگزین، امری مطلوب میباشد. لذا این مطالعه به مقایسه اثر ضدمیکروبی دهانشویه گیاهی حاوی عصاره هیدروالکلی سعدکوفی و آویشن با دهانشویه کلرهگزیدین بر پاتوژنهای شایع پریودنتال پرداخت.
مواد و روشها: ابتدا گیاهان سعدکوفی و آویشن جمعآوری و خرد شدند و عصاره هیدروالکلی مخلوط دو گیاه و عصاره متانولی هرگیاه، به صورت جداگانه، گرفته شد. سپس با استفاده از اکسپیانهای مختلف، محلول دهانشویه ترکیبی ساخته شد. برای ارزیابی اثر ضد میکروب، از میکروارگانیسمهای S. mutans، S. pyogenes و C. albicans استفاده و پس از تعیین MIC/MBC، اثر دهانشویه بر تشکیل و تخریب بیوفیلم S. mutans بررسی شد.
یافتهها: مقادیر MIC دهانشویه علیه S. mutans، S. pyogenes و C. albicans به ترتیب معادل 625 /0، 039 /0 و 2/5 mg/mL حاصل شد.
همچنین، میزان MBC دهانشویه برای هر یک از میکروارگانیسمها به ترتیب 1/25، 078 /0 و ۱۰mg/mL بهدست آمد.
از سوی دیگر، تشکیل بیوفیلم توسط فرمولاسیون دهانشویه بهطور معناداری کمتر از کنترل مثبت گردید(0/05>P) و هیچ تفاوت معناداری با کنترل منفی مشاهده نشد(0/05<P). اما در مورد تخریب بیوفیلم از لحاظ آماری تفاوت معناداری بین گروه دهانشویه و کنترل مثبت وجود نداشت(0/05<P).
استنتاج: براساس نتایج این مطالعه، دهانشویه گیاهی مورد استفاده میتواند بهصورت قابل توجهی اثرات ضدمیکروب و ضد بیوفیلم داشته باشد، به گونهای که در پیشگیری از تشکیل بیوفیلم حتی نسبت به درمان استاندارد کلرهگزیدین، بسیار مؤثرتر عمل کرد.