Mohammadi Zeidi I, morshedi H, Mohammadi Zeidi B, Maleki M. The Effectiveness of Educational Intervention Based on Health Locus of Control on Self-efficacy, Self-care Behaviors and Metabolic Indicators of Diabetic Patients. J Mazandaran Univ Med Sci 2023; 33 (1) :108-125
URL:
http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-19709-fa.html
محمدی زیدی عیسی، مرشدی هادی، محمدی زیدی بنفشه، ملکی محمدرضا. اثربخشی مداخلهی آموزشی مبتنی بر مبنع کنترل سلامت بر خودکارآمدی، خودمراقبتی و شاخصهای متابولیکی بیماران دیابتیک. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. 1402; 33 (1) :108-125
URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-19709-fa.html
چکیده: (1333 مشاهده)
سابقه و هدف: منبع کنترل سلامت بهعنوان متغیری روانشناختی، نقش مؤثری در پیشبینی رفتارهای خودمراقبتی در بیماران دیابتیک دارد و مداخلات با تمرکز بر تقویت این متغیر اثربخشی آموزشها را ارتقا میدهند. هدف این مطالعه تعیین اثربخشی مداخله آموزشی مبتنی بر منبع کنترل سلامت بر خودکارآمدی، خودمراقبتی و شاخصهای متابولیکی بیماران دیابتیک بود.
مواد و روشها: در این مطالعه تجربی، 84 نفر از بیماران مبتلا به دیابت تحت پوشش مراکز جامع مراقبت سلامت شهر قزوین با استفاده از نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای، به طور یکسان، به گروههای تجربی و کنترل تخصیص یافتند. برنامهی آموزشی مبتنی بر منبع کنترل سلامت شامل دو جلسه مشاوره فردی و سه جلسه آموزش گروهی 45دقیقهای بود. ابزار گردآوری دادهها شامل سؤالات دموگرافیک، پرسشنامه خلاصه فعالیتهای خودمراقبتی دیابت (توبرت و همکاران)، مقیاس سنجش خودکارآمدی (روحانی و همکاران)، پرسشنامهی منبع کنترل سلامت چندوجهی (مشکی و همکاران) و سنجش قند خون ناشتا (FBS) و هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c) بود. دادهها با نرمافزار SPSS 25.0 و آزمونهای کایاسکوئر، تی مستقل و آنالیز آنکووا تجزیهوتحلیل شدند.
یافتهها: میانگین خودکارآمدی، حیطههای منبع کنترل سلامت و نمره کل خودمراقبتی به همراه ابعاد آن بعد از کنترل اثر متغیر پیشآزمون، در گروه تجربی، به طور معنیداری بهبود یافت (0/05>P). همچنین، میانگین شاخصهای متابولیکی HbA1c (از 1/82±7/46 به 1/23±6/14) و FBS (از 56/63±154/8 به 40/19±115/5) در گروه تجربی، بعد از کنترل اثر متغیر پیشآزمون، کاهش معنیداری یافت (0/001>P).
استنتاج: طراحی مداخلات آموزشی با تمرکز بر تقویت منبع کنترل سلامت میتواند به بهبود خودکارآمدی، رفتارهای خودمراقبتی و کاهش قند خون در بیماران دیابتیک منجر شود.
نوع مطالعه:
پژوهشي-کامل |
موضوع مقاله:
پزشکي اجتماعي