Saravi S, Salehifar E, Naderi-Behdani F, Keyhanian S, Kashi Z, Fotokian Z. The Relationship between Metformin Use and Reduced Vitamin B12 Levels in Patients with Type 2 Diabetes. J Mazandaran Univ Med Sci 2023; 33 (1) :126-133
URL:
http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-20056-fa.html
ساروی شادی، صالحی فر ابراهیم، نادری بهدانی فهیمه، کیهانیان شهربانو، کاشی زهرا، فتوکیان زهرا. ارتباط بین مصرف متفورمین و کاهش سطح ویتامین B12 در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. 1402; 33 (1) :126-133
URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-20056-fa.html
چکیده: (936 مشاهده)
سابقه و هدف: با توجه به کاربرد غیرقابل چشمپوشی متفورمین در درمان دیابت باید به دنبال مدیریت و کاهش عوارض احتمالی سطح کوبالامین ناشی از مصرف متفورمین بود. با وجود اینکه کاهش ویتامین B12 ناشی از متفورمین در مطالعات و کتابهای زیادی مطرح شده است اما پیشنهادی راجع به استفاده از ویتامین B12 همزمان با متفورمین وجود ندارد. این مطالعه با هدف تعیین ارتباط بین مصرف متفورمین و کاهش سطح ویتامین B12 در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو انجام شد.
مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی مقطعی، 96 نفر به روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند. بیماران دیابت نوع دو مراجعهکننده به کلینیکهای داخلی تنکابن و کلینیک داخلی بیمارستان امام سجاد (ع) رامسر که از ابتدا CBC نرمال داشتند در این مطالعه وارد شدند. برای ثبت اطلاعات از پرونده بیماران، پاراکلینیک و مصاحبه استفاده شد. از بیمارانی که حداقل شش ماه مصرف متفورمین داشتهاند، پنج میلیلیتر نمونه خون سیاهرگی جهت ارزیابی میزان هموگلوبین، شاخصهای گلبول قرمز شامل MCV و نیز سطح ویتامین B12 گرفته شد. CBC و سطح پلاسمایی B12 گرفته شد. ابتدا نرمال بودن دادهها تأیید و سپس از آزمونهای تی استیودنت و آنالیز واریانس، آزمون منویتنی وکروسکال والیس، کای دو و رگرسیون لوجستیک استفاده شد. نرمافزار مورد استفاده در این پژوهش IBM-SPSS v.20 بود. سطح معنیداری آزمونها کمتر از 5 درصد درنظرگرفته شد.
یافتهها:در این مطالعه 96 بیمار بررسی شدند سطوح مختلف ویتامین B12 در بیماران دیابتی مصرفکننده متفورمین بر اساس سن بهطور لب مرزی معنیدار بود (0/063=P). سطح ویتامین B12 در مردان به صورت معناداری بیشتر از زنان بود (0/023=P). سطح ویتامین B12 بر اساس BMI، سطح Hb، بیماری زمینهای و مصرف سایر داروهای کاهنده قند تفاوت آماری معناداری نداشت (0/05<P). فراوانی سطوح ویتامین B12 در بیماران مصرفکننده متفورمین دارای MCV نرمال بهصورت معناداری بیش از سایرین بود (0/012=P). فراوانی سطوح ویتامین B12 در بیماران مصرفکننده متفورمین 2000 میلیگرم در روز بیشترین مقدار (13/3درصد) و در بیماران مصرفکننده 500 میلیگرم در روز کمترین مقدار بود که این اختلاف از لحاظ آماری معنادار بود (0/013=P).
استنتاج: یافتهها نشان داد که متفورمین سبب افت سطح ویتامین B12 در بیماران دیابتی مصرفکننده آن میشود. با توجه به شیوع بالای کمبود ویتامین B12 ناشی از متفورمین و ارتباط آن با دوز و مدت مصرف، بیماران باید به صورت مرتب از لحاظ سطح سرمی ویتامین B12 بررسی شوند و در صورت کمبود و یا بروز علائم کمبود، مکملهای ویتامین B12 برای بیماران شروع شود تا سبب بهبود کیفیت درمان و پیشگیری از بروز عوارض ناشی از دیابت و متفورمین شد.
نوع مطالعه:
پژوهشي-کامل |
موضوع مقاله:
داروسازی بالینی