Keshvarze I, Nasiri-Formi E, Azizi S, Akbari H. Comparison of the Effects of Matricaria Chamomilla L and Calendite-E Cream on the Healing Process of Surgical Wounds in Rats. J Mazandaran Univ Med Sci 2024; 34 (233) :15-27
URL:
http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-20172-fa.html
کشاورز آیدا، نصیری فرمی ابراهیم، عزیزی سهیل، اکبری هوشنگ. مقایسه تاثیر کرم بابونه ( Matricaria chamomilla L) و کالندیت ای بر روند التیام زخم جراحی در موش صحرائی. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. 1403; 34 (233) :15-27
URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-20172-fa.html
چکیده: (1269 مشاهده)
سابقه و هدف: تسریع درفرآیند التیام زخم اهمیت زیادی دارد. زخمهای پوستی با آسیب سلولی همراه هستند و میتوانند بر عملکرد فیزیولوژیک پوست تاثیر بگذارند. فرایند التیام زخم چند مرحلهای است که با استفاده از سلولها، سایتوکینها و سیستم عروقی رخ میدهد. فرایند التیام زخم در فازهای هموستاز، التهاب، پرولیفراسیون و تکثیر سلولی و اصلاح ساختار و شکل پوست انجام میگیرد. استفاده از فراوردههای گیاهی در ترمیم زخمها به دلیل خواص ضد التهابی، ضد باکتریایی و آنتیاکسیدانی آنها مورد توجه محققین قرار دارد. در طب سنتی ایران بهطور جداگانه برای مصارف پوستی بابونه و همچنین سرخارگل (Echinacea purpurea) و گل همیشه بهار (Calendula officinalis)شواهدی وجود دارد، ولی اثرات همافزایی این دو فراورده بر التیام زخم مشخص نیست. لذا این مطالعه با هدف مقایسه تاثیر کرم بابونه (Matricaria chamomilla L) و کرم کالندیت-ای (Calendite-E) که ترکیبی از گل همیشه بهار و سرخارگل میباشد بر روند التیام زخم جراحی انجام شد.
مواد و روشها: این مطالعه مداخلهای- تجربی بر روی 32 سر موش صحرائی نر انجام شد. رتها بعد از بیهوشی و ایجاد زخم جراحی به چهار گروه 8 تایی کنترل (بدون مداخله)، بابونه (کامیل کرم) حاوی 5/0 درصد اسانس و 5 درصد عصاره بابونه، کالندیت-ای با ترکیب و نسبت عصاره هیدروالکلی گلهای تازه گیاه همیشه بهار (1 گرم) و عصاره هیدروالکلی سرخارگل(اکیناسه) (1/1 گرم) و کنترل (اوسرین) تقسیم شدند. در سه گروه مداخله و کنترل پایه (اوسرین) بعد از تمیز کردن زخم با نرمال سالین، کرمها روزانه بهصورت یک لایه نازک بر روی سطح کامل زخم با آبسلانک مالیده میشد و برای گروه بدون مداخله کنترل بعد از تمیز کردن زخم با نرمال سالین اقدام خاصی صورت نمیگرفت. اندازهگیری مساحت زخم در روزهای 0، 3، 7 و 21 با استفاده از نرمافزار IC measure انجام شد. مساحت زخم به ترتیب در روزهای 0، 3، 7 و 21 و یافتههای هیستوپاتولوژیکی در 7و21 روز مقایسه شدند. میانگین و انحرافمعیار مساحت زخم و امتیاز هیستوپاتولوژیک بین گروهها با آزمون ANOVA و کروسکال والیس و آزمون تعقیبی Dunn مقایسه شدند. از نرمافزار SPSS 26 جهت تحلیل دادهها استفاده شد.
یافتهها: مساحت زخم در روز سوم در بین گروهها تفاوت نداشت ولی در روز هفتم، تفاوت معنیداربود (0/020P=). میانگین مساحت زخم در گروه کالندیت-ای نسبت به گروه کنترل (0/008P=) و گروه اوسرین (0/019P=) بهطور معنیداری کمتر بود. التیام زخم در روز بیست ویکم فقط در کالندیت-ای و کامیل کرم بهطور کامل حاصل شد. شاخصهای هیستوپاتولوژی در روز هفتم در گروه کامیل کرم از نظر بازسازی سلولهای پوششی نسبت به گروههای دیگر بهتر بود(038/0=P). در روز بیست و یکم از نظر بازسازی سلولهای پوششی و روند فیبروپلازی گروه کالندیت-ای و از نظر گستردگی واکنش فیبروتیک، میزان ادم و آماس و ارزیابی خونریزی هم کالندیت-ای و هم کامیل کرم تفاوت معنیداری با گروه کنترل داشت (0/05P<).
استنتاج: کالندیت-ای و کامیل کرم بروی فاکتورهای التیامی زخم اثرات مثبتی داشتند و عنایت به در دسترس و ارزان بودن آن، بهعنوان فراورده گیاهی بدون عارضه و مناسب، برای بهبود زخم پیشنهاد میشود.
نوع مطالعه:
پژوهشي-کامل |
موضوع مقاله:
جراحی عمومی