دوره 34، شماره 231 - ( فروردین 1403 )
جلد 34 شماره 231 صفحات 74-67 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Geran M, Karimi AliAbadi P, Maleki F, Sohrab M, Aarabi M, Zarrinkamar M. Evaluation of the Quality of Diabetes Control in the Population Under the Supervision of the Family Physician in the City of Sari During the Years 2019-2020. J Mazandaran Univ Med Sci 2024; 34 (231) :67-74
URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-20187-fa.html
URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-20187-fa.html
گران مژگان، کریمی پرستو، ملکی فاطمه، سهراب مهرنوش، اعرابی محسن، زرین کمر مریم. بررسی کیفیت کنترل دیابت در جمعیت تحت پوشش پزشک خانواده شهری شهرستان ساری طی سال 99-1398. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. 1403; 34 (231) :67-74
چکیده: (706 مشاهده)
سابقه و هدف: دیابت نوع 2 یک مشکل بهداشتی و یکی از فوریت‌های بهداشتی است که سریع‌ترین رشد را در سرتاسر جهان دارد. مراقبت از دیابت جزو اولویت‌های همه سیستم‌های بهداشت عمومی است. این مطالعه با هدف تعیین کیفیت کنترل دیابت در مراکز پزشک خانواده شهری شهرستان ساری را در سال 1399-1398 انجام پذیرفت.
مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر از نوع مطالعات توصیفی و مقطعی بوده است. حجم نمونه لازم برابر 275 بیمار به دست آمد که با احتساب ریزش در نهایت به صورت تصادفی (جمعا 300 بیمار) انتخاب شدند. 20 خوشه (مرکز) که هر کدام شامل 15 بیمار دیابتی بود تحت کنترل قرار گرفت. جامعه آماری پرونده کلیه بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعه‌کننده به مراکز خدمات بهداشتی و درمانی شهرستان ساری بود. شایان ذکر است از پرونده بیماران متغیرهای سن، جنسیت، میزان FBS، 2hpp، HbA1c، فشارخون، تری‌گلیسرید، کلسترول، HDL،LDL، و شاخص توده بدنی و هم‌چنین معاینه چشم و قطع عضو ثبت شد. تمام اطلاعات دارای مهر پزشک خانواده تاییدکننده و ثبت توسط ایشان بود. در این مطالعه پس از جمع‌آوری داده‌ها، میزان مطابقت آن‌ها با دستورالعمل‌های ADA تطبیق داده شد. بر طبق گایدلاین انجمن دیابت آمریکا (ADA)، هدف از درمان این بیماری رسیدن به FBS:90-130، HbA1c زیر 7 درصد، 180BS2hpp<، فشارخون زیر 130/80، BMI بین 18/5 تا 24/9، TG زیر 150، LDL زیر 100 و HDLبیش‌تر مساوی 50 می‌باشد. تمامی بررسی‌های آماری در نرم‌افزار SPSS نسخه 2۵ انجام گرفت. از امار توصیفی شامل میانگین و انحراف معیار برای متغیرهای کمی و فراوانی و درصد برای متغیرهای کیفی پرداخته شد.
یافته‌ها: بررسی ۳۰۰ بیمار مبتلا به دیابت نوع ۲ نشان می‌دهد که دامنه سنی بین ۳۰ تا ۸۶ سال با میانگین و انحراف‌معیار 10٫4±5/57 سال داشتند. هم‌چنین کم‌ترین نمایه توده بدنی بیماران ۲۱و بیش‌ترین آن ۵۳ با میانه29/4 و فاصله میان چارکی (32/8-27/20) بود. فشارخون سیستولی بیماران دارای میانه 120 و فاصله میان چارکی(130-110) و فشارخون دیاستولی دارای میانه 75 و فاصله میان چارکی (80-70) بود. پس از مطابقت با دستورالعمل ADA، فراوانی مطابقت قندخون ناشتا (38/4 درصد)، قندخون دو ساعت بعد از غذا (37/1 درصد)، به‌طور کلی 52 مورد (2/17 درصد) از بیماران کنترل قندخون مطابق با دستورالعمل انجمن دیابت آمریکا داشتند. تری‌گلیسیرید (39/7 درصد)، HDLدر (49 درصد) و LDL (55/6 درصد) با دستورالعمل ADA مطابقت داشتند. هم‌چنین 32 مورد (6/10 درصد) از بیماران کنترل چربی خون مطابق با دستورالعمل ADA داشتند. معاینه چشم(14/6 درصد) یک نوبت، (8/3 درصد) دو نوبت، (1/3 درصد) سه نوبت و (0/3 درصد) چهار نوبت انجام شده است. هم‌چنین در ۶۵ مورد(21/6 درصد) از بیماران معاینه دقیق پا صورت گرفته است. علاوه بر این 4 مورد (1/3درصد) دارای قطع عضو ناشی از دیابت و 12 مورد (4 درصد) دچار میکروآلبومینوری بودند.
استنتاج: نتایج به‌دست آمده در این مطالعه نشان می‌دهد که وضعیت کنترل دیابت در جمعیت مورد بررسی نسبت به سایر مطالعات در ایران وضعیت بهتری دارد، با این وجود فاصله زیاد آن با استانداردهای انجمن دیابت آمریکا لزوم برنامه‌ریزی و مداخلات بیش‌تر ضرورت آموزش صحیح و ارجاع به موقع به مراکز فوق تخصص، آموزش و مداخلات جهت کاهش وزن این بیماران وجود دارد. عواملی مانند سبک زندگی و شرایط اجتماعی– اقتصادی که موسسات و ارائه دهندگان خدمت هیچ کنترلی روی آن ندارند باید توسط سیاست گذاران اصلاح شود
مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر از نوع مطالعات توصیفی و مقطعی بوده است. حجم نمونه لازم برابر 275 بیمار به دست آمد که با احتساب ریزش در نهایت به صورت تصادفی (جمعا 300 بیمار) انتخاب شدند. 20 خوشه (مرکز) که هر کدام شامل 15 بیمار دیابتی بود تحت کنترل قرار گرفت. جامعه آماری پرونده کلیه بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعه‌کننده به مراکز خدمات بهداشتی و درمانی شهرستان ساری بود. شایان ذکر است از پرونده بیماران متغیرهای سن، جنسیت، میزان FBS، 2hpp، HbA1c، فشارخون، تری‌گلیسرید، کلسترول، HDL،LDL، و شاخص توده بدنی و هم‌چنین معاینه چشم و قطع عضو ثبت شد. تمام اطلاعات دارای مهر پزشک خانواده تاییدکننده و ثبت توسط ایشان بود. در این مطالعه پس از جمع‌آوری داده‌ها، میزان مطابقت آن‌ها با دستورالعمل‌های ADA تطبیق داده شد. بر طبق گایدلاین انجمن دیابت آمریکا (ADA)، هدف از درمان این بیماری رسیدن به FBS:90-130، HbA1c زیر 7 درصد، 180BS2hpp<، فشارخون زیر 130/80، BMI بین 18/5 تا 24/9، TG زیر 150، LDL زیر 100 و HDLبیش‌تر مساوی 50 می‌باشد. تمامی بررسی‌های آماری در نرم‌افزار SPSS نسخه 2۵ انجام گرفت. از امار توصیفی شامل میانگین و انحراف معیار برای متغیرهای کمی و فراوانی و درصد برای متغیرهای کیفی پرداخته شد.
یافته‌ها: بررسی ۳۰۰ بیمار مبتلا به دیابت نوع ۲ نشان می‌دهد که دامنه سنی بین ۳۰ تا ۸۶ سال با میانگین و انحراف‌معیار 10٫4±5/57 سال داشتند. هم‌چنین کم‌ترین نمایه توده بدنی بیماران ۲۱و بیش‌ترین آن ۵۳ با میانه29/4 و فاصله میان چارکی (32/8-27/20) بود. فشارخون سیستولی بیماران دارای میانه 120 و فاصله میان چارکی(130-110) و فشارخون دیاستولی دارای میانه 75 و فاصله میان چارکی (80-70) بود. پس از مطابقت با دستورالعمل ADA، فراوانی مطابقت قندخون ناشتا (38/4 درصد)، قندخون دو ساعت بعد از غذا (37/1 درصد)، به‌طور کلی 52 مورد (2/17 درصد) از بیماران کنترل قندخون مطابق با دستورالعمل انجمن دیابت آمریکا داشتند. تری‌گلیسیرید (39/7 درصد)، HDLدر (49 درصد) و LDL (55/6 درصد) با دستورالعمل ADA مطابقت داشتند. هم‌چنین 32 مورد (6/10 درصد) از بیماران کنترل چربی خون مطابق با دستورالعمل ADA داشتند. معاینه چشم(14/6 درصد) یک نوبت، (8/3 درصد) دو نوبت، (1/3 درصد) سه نوبت و (0/3 درصد) چهار نوبت انجام شده است. هم‌چنین در ۶۵ مورد(21/6 درصد) از بیماران معاینه دقیق پا صورت گرفته است. علاوه بر این 4 مورد (1/3درصد) دارای قطع عضو ناشی از دیابت و 12 مورد (4 درصد) دچار میکروآلبومینوری بودند.
استنتاج: نتایج به‌دست آمده در این مطالعه نشان می‌دهد که وضعیت کنترل دیابت در جمعیت مورد بررسی نسبت به سایر مطالعات در ایران وضعیت بهتری دارد، با این وجود فاصله زیاد آن با استانداردهای انجمن دیابت آمریکا لزوم برنامه‌ریزی و مداخلات بیش‌تر ضرورت آموزش صحیح و ارجاع به موقع به مراکز فوق تخصص، آموزش و مداخلات جهت کاهش وزن این بیماران وجود دارد. عواملی مانند سبک زندگی و شرایط اجتماعی– اقتصادی که موسسات و ارائه دهندگان خدمت هیچ کنترلی روی آن ندارند باید توسط سیاست گذاران اصلاح شود
نوع مطالعه: گزارش کوتاه |
موضوع مقاله:
بهداشت خانواده
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
Articles Copyright © The Author(s). Owned by Mazandaran University of Medical Sciences.
تماس با ما
ساری- میدان معلم- ساختمان شماره2 دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران- طبقه سوم- معاونت تحقیقات و فناوری- دفترمجله
تلفن: 01134484874
پست الکترونیکی : jmums
mazums.ac.ir
