دوره 34، شماره 232 - ( اردیبهشت 1403 )
جلد 34 شماره 232 صفحات 190-180 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ghahrani N, Amuei F, Hosseini S H, Gholami F, Zamani kiasari A, Moradi S, et al . Effective Factors and Strategies to Deal with Scientific Stagnation from the Perspective of Mazandaran University of Medical Sciences Faculty Members: a Qualitative Study. J Mazandaran Univ Med Sci 2024; 34 (232) :180-190
URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-20389-fa.html
URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-20389-fa.html
قهرانی نسیم، عموئی فتانه، حسینی سید حمزه، غلامی فرهاد، زمانی کیاسری عالیه، مرادی سیاوش، و همکاران. و همکاران.. عوامل مؤثر و راهکارهای مقابله با رکود علمی از دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران: یک مطالعه کیفی. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. 1403; 34 (232) :180-190
نسیم قهرانی 
، فتانه عموئی ، سید حمزه حسینی ، فرهاد غلامی ، عالیه زمانی کیاسری ، سیاوش مرادی ، پدرام ابراهیم نژاد ، سید حمید شریف نیا ، رقیه ولی پور خواجه غیاثی ، مریم نعمتی ، اعظم اسمعیلی قاجاری
، فتانه عموئی ، سید حمزه حسینی ، فرهاد غلامی ، عالیه زمانی کیاسری ، سیاوش مرادی ، پدرام ابراهیم نژاد ، سید حمید شریف نیا ، رقیه ولی پور خواجه غیاثی ، مریم نعمتی ، اعظم اسمعیلی قاجاری
چکیده: (269 مشاهده)
سابقه و هدف: در دانشگاه‌ها موضوع جذب و نگهداشت اعضای هیأت علمی از اهمیت بالایی برخوردار است. چنان‌چه این امر به هر دلیلی میسر نگردد، می‌تواند منجر به رکود علمی اعضای هیأت علمی و افت انگیزه در مسیر شغلی و وقفه در اجرای وظایف هفتگانه آنان گردد. با توجه به اهمیت پیشرفت اعضای هیأت علمی به عنوان نخبگان آموزشی و پژوهشی کشور و نقش بسزای آن‌ها در تربیت نیروی انسانی ماهر به‌خصوص نقش اعضای هیأت علمی وزارت بهداشت درمانی و آموزش پزشکی در تربیت دانش‌آموختگان رشته‌های علوم پزشکی که با سلامت عمومی جامعه در ارتباط هستند لذا پرداختن به دلایل رکود علمی و یافتن راه حل برای جلوگیری از آن ضروری است. این مطالعه کیفی با هدف بررسی عوامل مؤثر بر رکود علمی و راهکارها از دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران، انجام پذیرفت.
مواد و روش‌ها: این مطالعه با هدف کاربردی، و به شیوه کیفی از نوع تحلیل محتوای قراردادی از دی ماه 1401 الی آذر 1402 انجام شده است. در این پژوهش با توجه به ماهیت پژوهش کیفی به‌منظور تبیین ادراک، نگرش‌ها و رفتارهای مشارکت‌کنندگان، از روش نمونه‌گیری هدفمند با حداکثر تنوع و همچنین نمونه‌گیری به روش گلوله برفی استفاده شد چرا که هدف، انتخاب مشارکت‌کنندگانی بود که منبع غنی از اطلاعات بوده و به محقق جهت درک بهتر مفهوم رکود علمی کمک نمود. مشارکت کنندگان، اعضای هیأت علمی بودند که حداقل 10 سال عضو هیأت علمی بوده اند. علاوه بر انجام مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته، اسناد بالادستی و نتایج مطالعات مشابه نیز مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: درمجموع 3 مضمون اصلی، 18 مقوله و 118 کد به شرح پیش‌رو استخراج شد، مضمون رکود علمی شامل47 کد و 6 مقوله با عناوین عوامل فردی، عوامل سازمانی، عوامل روانشناختی، عوامل مهارتی، عوامل شغلی و عوامل پژوهشی مضمون چالش‌های مسیر ارتقا شامل 33 کد و 6 مقوله با عناوین چالش‌های آئین نامه ارتقا، چالش‌های مربوط به فعالیت‌های فرهنگی، آموزشی، پژوهشی، اجرایی و چالش‌های بررسی پرونده‌های ارتقای مرتبه علمی و مضمون راهکارهای پیشگیری از رکود علمی شامل 38 کد و 6 مقوله با عناوین راهکارهای پیشگیری مرتبط با آئین‌نامه ارتقا، فعالیت‌های فرهنگی، فعالیت‌های آموزشی، فعالیت‌های پژوهشی، فعالیت‌های اجرایی و بررسی پرونده‌های ارتقای مرتبه علمی می‌باشد.
استنتاج: بر اساس نتایج مطالعه حاضر، محققان علل رکود علمی را شناسایی نمودند؛ همچنین آنان بر این باورند که بازنگری در آئین نامه ارتقا مهم‌ترین راهکار پیشگیری از رکود علمی می‌باشد. آن‌ها بیان داشتند در بازنگری آئین‌نامه می‌توان، علاوه بر شاخص‌های کمی در هر یک از عوامل امتیازی ارتقا به کیفیت آن‌ها نیز پرداخته شود. در مبحث آموزش، کیفیت و نوآوری آموزش در نظر گرفته شود. در بخش پژوهش، به کاربردی بودن پژوهش‌ها توجه شود. آنان معتقد بودند رکود علمی قابل پیشگیری است و می‌توان از طریق اقدامات گسترده‌تر بهره‌وری علمی و سیستم‌های پاداش که پروژه‌های نوآورانه و اکتشافی را تشویق می‌کنند، با آن مقابله کرد. در بخش اجرایی، کیفیت انجام کار و تغییر و تحولات مفید در حین فعالیت اجرایی ملاک قرارگیرد. در فعالیت فرهنگی، به انجام فعالیت‌های اجتماعی و با کیفیت توجه شود؛ همچنین آن‌ها روند سریع‌تر پرونده‌های ارتقا و وجود نیروی انسانی زبده در رسیدگی به مشکلات احتمالی را مطرح نمودند. آن‌ها بیان داشتند با رویکرد تفویض اختیار به دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور و بازنگری آئین نامه‌های ترفیع و ارتقا می‌توان با عوامل ایجاد رکود علمی مقابله کرد و به سوی دانشگاه پاسخگو گام برداشت.
مواد و روش‌ها: این مطالعه با هدف کاربردی، و به شیوه کیفی از نوع تحلیل محتوای قراردادی از دی ماه 1401 الی آذر 1402 انجام شده است. در این پژوهش با توجه به ماهیت پژوهش کیفی به‌منظور تبیین ادراک، نگرش‌ها و رفتارهای مشارکت‌کنندگان، از روش نمونه‌گیری هدفمند با حداکثر تنوع و همچنین نمونه‌گیری به روش گلوله برفی استفاده شد چرا که هدف، انتخاب مشارکت‌کنندگانی بود که منبع غنی از اطلاعات بوده و به محقق جهت درک بهتر مفهوم رکود علمی کمک نمود. مشارکت کنندگان، اعضای هیأت علمی بودند که حداقل 10 سال عضو هیأت علمی بوده اند. علاوه بر انجام مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته، اسناد بالادستی و نتایج مطالعات مشابه نیز مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: درمجموع 3 مضمون اصلی، 18 مقوله و 118 کد به شرح پیش‌رو استخراج شد، مضمون رکود علمی شامل47 کد و 6 مقوله با عناوین عوامل فردی، عوامل سازمانی، عوامل روانشناختی، عوامل مهارتی، عوامل شغلی و عوامل پژوهشی مضمون چالش‌های مسیر ارتقا شامل 33 کد و 6 مقوله با عناوین چالش‌های آئین نامه ارتقا، چالش‌های مربوط به فعالیت‌های فرهنگی، آموزشی، پژوهشی، اجرایی و چالش‌های بررسی پرونده‌های ارتقای مرتبه علمی و مضمون راهکارهای پیشگیری از رکود علمی شامل 38 کد و 6 مقوله با عناوین راهکارهای پیشگیری مرتبط با آئین‌نامه ارتقا، فعالیت‌های فرهنگی، فعالیت‌های آموزشی، فعالیت‌های پژوهشی، فعالیت‌های اجرایی و بررسی پرونده‌های ارتقای مرتبه علمی می‌باشد.
استنتاج: بر اساس نتایج مطالعه حاضر، محققان علل رکود علمی را شناسایی نمودند؛ همچنین آنان بر این باورند که بازنگری در آئین نامه ارتقا مهم‌ترین راهکار پیشگیری از رکود علمی می‌باشد. آن‌ها بیان داشتند در بازنگری آئین‌نامه می‌توان، علاوه بر شاخص‌های کمی در هر یک از عوامل امتیازی ارتقا به کیفیت آن‌ها نیز پرداخته شود. در مبحث آموزش، کیفیت و نوآوری آموزش در نظر گرفته شود. در بخش پژوهش، به کاربردی بودن پژوهش‌ها توجه شود. آنان معتقد بودند رکود علمی قابل پیشگیری است و می‌توان از طریق اقدامات گسترده‌تر بهره‌وری علمی و سیستم‌های پاداش که پروژه‌های نوآورانه و اکتشافی را تشویق می‌کنند، با آن مقابله کرد. در بخش اجرایی، کیفیت انجام کار و تغییر و تحولات مفید در حین فعالیت اجرایی ملاک قرارگیرد. در فعالیت فرهنگی، به انجام فعالیت‌های اجتماعی و با کیفیت توجه شود؛ همچنین آن‌ها روند سریع‌تر پرونده‌های ارتقا و وجود نیروی انسانی زبده در رسیدگی به مشکلات احتمالی را مطرح نمودند. آن‌ها بیان داشتند با رویکرد تفویض اختیار به دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور و بازنگری آئین نامه‌های ترفیع و ارتقا می‌توان با عوامل ایجاد رکود علمی مقابله کرد و به سوی دانشگاه پاسخگو گام برداشت.
نوع مطالعه: پژوهشي-کامل |
موضوع مقاله:
1
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
Articles Copyright © The Author(s). Owned by Mazandaran University of Medical Sciences.
تماس با ما
ساری- میدان معلم- ساختمان شماره2 دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران- طبقه سوم- معاونت تحقیقات و فناوری- دفترمجله
تلفن: 01134484874
پست الکترونیکی : jmums
mazums.ac.ir
