Salehi S, Rajabalian M B, Shirafkan H, Moudi E. The Relationship Between Family History of Prostate Cancer and Prostate Cancer Risk at the Time of Diagnosis in Babol City. J Mazandaran Univ Med Sci 2024; 33 (230) :106-115
URL:
http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-20541-fa.html
صالحی شایان، رجبعلیان محمدباقر، شیرافکن هدی، موعودی عمادالدین. ارتباط بین سابقه خانوادگی سرطان پروستات با درجه خطر سرطان پروستات در زمان تشخیص در شهرستان بابل. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. 1402; 33 (230) :106-115
URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-20541-fa.html
چکیده: (883 مشاهده)
سابقه و هدف: سرطان پروستات شایعترین بدخیمی اوروژنیتال مردان در بسیاری از مناطق جهان میباشد که در سالهای اخیر در سراسر دنیا از جمله کشورهای آسیایی و همچنین در ایران نیز در حال افزایش است. خطر نسبی بروز سرطان پروستات برای کسانی که سابقه خانوادگی این بیماری را در بستگان نزدیک دارند تقریبا ۲ تا ۳ برابر است و میزان بروز با افزایش تعداد بستگان مبتلا، افزایش مییابد. اگر چه سابقه خانوادگی سرطان پروستات یک عامل خطر ثابت شده برای این بیماری است، اما مطالعات کمی ارتباط بین وجود سابقه خانوادگی این سرطان و درجه خطر آن را بررسی کردهاند. لذا هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین وجود سابقه خانوادگی سرطان پروستات و درجه خطر سرطان پروستات در زمان تشخیص است.
مواد و روشها: این مطالعه مورد- شاهدی بر روی 322 نفر از بیماران در دسترس مبتلا به سرطان پروستات مراجعه کننده به مراکز درمانی تابع دانشگاه علوم پزشکی بابل که به دنبال بیوپسی پروستات، سرطان پروستات برای آنها تشخیص داده شد، انجام گردید. بیماران به دو گروه مورد (وجود سابقه خانوادگی سرطان پروستات) و شاهد (عدم وجود سابقه خانوادگی سرطان پروستات) تقسیم شدند. اطلاعات مربوط به سابقه خانوادگی، نمره گلیسون، PSA و مرحله بالینی از همه بیماران از طریق پرونده و تماس تلفنی استخراج شد. سابقه خانوادگی مثبت سرطان پروستات به صورت زیر بیان میشود: بیمارانی که حداقل دو نفر از بستگان درجه یک آنها در هر سنی مبتلا به سرطان پروستات هستند. همچنین بیمارانی که یک نفر از بستگان درجه یک و حداقل دو نفر از بستگان درجه دو در هر سنی مبتلا به سرطان پروستات هستند. در سرطان پروستات ارثی حداقل سه نفر از بستگان درجه یک مبتلا به سرطان پروستات هستند یا بروز سرطان پروستات در سه نسل متوالی از یک دودمان (پدری یا مادری) وجود دارد. همچنین حداقل دو نفر از بستگان درجه یک یا دو، در سن زیر ۵۵ سال بروز زودرس سرطان پروستات داشتهاند. ارتباط بین وجود سابقه خانوادگی سرطان پروستات در بستگان درجه یک شامل: پدر، برادر و فرزند و بستگان درجه دو شامل: پدربزرگ، عمو، دایی، پسرعمو، پسر دایی، پسرعمه و پسر خاله با درجه خطر سرطان پروستات در سه گروه (کم خطر با PSA کمتر از ۱۰، نمره گلیسون کمتر از ۷ و خطر متوسط با PSA بین ۱۰ تا ۲۰ یا نمره گلیسون ۷ و خطر بالا با PSA بیشتر از ۲۰ یا نمره گلیسون بیشتر از ۷) در زمان تشخیص مورد بررسی قرار گرفت.
یافتهها: میانگین سنی بیماران هنگام تشخیص سرطان پروستات8/97/±67/23 سال بود، که در محدوده سنی ۹۳-۴۳ سال قرار داشتند. 23/3 درصد بیماران مورد مطالعه سابقه خانوادگی سرطان پروستات و 1/9 درصد سابقه خانوادگی موروثی سرطان پروستات داشتند. با افزایش سن تشخیص، درجه خطر سرطان پروستات افزایش یافت، بهطوریکه 63/9 درصد بیمارانی که سرطان پروستات در سن بالای 71 سال در آنها تشخیص داده شد، سرطان پروستات با درجه خطر بالا داشتند که نشان میدهد با افزایش سن تشخیص سرطان پروستات، درجه خطر سرطان پروستات افزایش میباید(0/001=P). در سن بین 61 تا 70 سال 62 نفر ( 44/9 درصد) با درجه خطر بالا بودند در حالی که در سن زیر 60 سال، 33 نفر با درجه خطر بالا مشاهده شد(0/001>P). همچنین بین سابقه خانوادگی مثبت سرطان پروستات و درجه خطر ارتباط آماری معنیداری وجود داشت در 75 مورد مثبت (23/3 درصد) در مقابل (247 مورد منفی (76/7 درصد) (0/05>P).
استنتاج: یافتههای این مطالعه نشان داد که ارتباط مثبت بین سابقه خانوادگی سرطان پروستات و درجه خطر سرطان پروستات وجود دارد، که نشاندهنده اهمیت غربالگری سرطان پروستات با PSA و معاینه انگشتی رکتال از سن مناسب در این بیماران است