Tashakori-Miyanroudi M, Sefidgarnia Amiri M, Alaedini Shourmasti A, Alaedini Shourmasti K. The effects of Ajwain (Trachyspermum copticum L.) in Opioid Withdrawal Syndrome: A Narrative Review. J Mazandaran Univ Med Sci 2024; 34 (236) :177-189
URL:
http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-20677-fa.html
تشکری میانرودی مهسا، سفیدگرنیا امیری مریم، علاءالدینی آرمیتا، علاالدینی شورمستی کمال الدین. اثرات گیاه زنیان در سندرم ترک اوپیوئیدها: مروری روایتی. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. 1403; 34 (236) :177-189
URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-20677-fa.html
چکیده: (244 مشاهده)
سابقه و هدف: اعتیاد و وابستگی به مواد در جوامع مدرن، پدیدهای رایج و یکی از عوامل اصلی ناتوانی افراد و نیز کاهش کیفیت زندگی آنها است. در سالهای گذشته، محققان روشهای درمانی متفاوتی برای درمان اختلالات مصرف اوپیوئیدها پیشنهاد کرده ند که از مهمترین آنها میتوان به درمان با داروهای آگونیستی مانند متادون، بوپره نورفین و تنتور اوپیوم (شربت تریاک) اشاره کرد. کنارگذاری مصرف همین داروها نیز با علایمی تحت عنوان سندرم ترک اوپیوئیدها همراه است که میتواند شامل مواردی مانند اسهال، درد اندامها، تعریق، دل پیچه، تپش قلب، اضطراب، استرس، آبریزش بینی و بیقراری باشد. تحقیقات نشان داده است که برخی از گیاهان دارویی میتوانند تا حدودی در کاهش علایم یاد شده موثر باشند. از این میان گیاه زنیان به دلیل فراوانی مصرف آن در ایران و نیز اثرات چشمگیر آن در کاهش علایم پیش گفت در دیگر بیماریها، به میزان زیادی مورد توجه قرار گرفته است. زنیان گیاهی است یک ساله که از مهمترین ترکیبات آن میتوان به تیمول، کارون، لیمونن و دیلاپیول اشاره کرد و از این میان ترکیبات فنلی جزء اصلی تشکیلدهنده این گیاه محسوب میشود که مسئول خواص زیست فعال آن هستند. بنابراین سعی کردیم در این مطالعه مروری، با تاکید بر قابلیتهای این گیاه در درمان سندرم ترک اوپیوئیدها، به معرفی اثربخشی آن بپردازیم.
مواد و روشها: این مطالعه پژوهشی از نوع مرور روایتی میباشد که منابع اطلاعاتی مورد استفاده در آن از پایگاههای داده Scopus، PubMed، Google scholar، Science Direct ، طی 23 سال گذشته گزینش و وارد مطالعه شده است. کلید واژههای زنیان، اعتیاد، مورفین، نالوکسان، متادون، سندرم ترک در پایگاههای داده یاد شده مورد جستجو قرار گرفت. در نهایت مقالات انتخاب شده مورد ارزیابی قرار گرفته و نتایج به دست آمده در قالب جدول خلاصه و گزارش شده است.
یافتهها: نتایج این مطالعه نشان داده است که مصرف گیاه زنیان میتواند در کاهش وابستگی و همچنین کاهش علایم سندرم ترک اوپیوئیدها مؤثر باشد. علاوه بر این، براساس تحقیقات متعدد گیاهانی که درصد بالایی از تیمول را در ترکیب خود دارند، با اثر بر سیستمهای سروتونرژیک، کولینرژیک، گابارژیک و آدرنرژیک می توانند علائم مربوط به سندرم ترک اوپیوئیدها را به میزان قابل توجهی کاهش دهند. لذا مکانیسم اثر تیمول موجود در زنیان را میتوان به مهار کانال سدیمی و تحریک کانال کلری و افزایش بیان گیرندههای گابا A نسبت داد.
استنتاج: از آنجاییکه سندرم ترک اوپپوئیدها عامل تعیینکنندهای برای ادامه مصرف اوپیوئیدها و عود محسوب میشود، به نظر میرسد که برای درمان عوارض ناشی از سندرم ترک مواد اوپیوئیدی باید به دنبال راهحلهای کم خطرتری بود. نتایج مطالعه مروری حاضر نیز بیانگر نقش موثر گیاه زنیان در کنترل علائم سندرم ترک مواد اوپیوئیدی بوده است. از اینرو با توجه به اهمیت موضوع، کاربرد فراوان، دسترسی آسان در جغرافیای کشور ایران و مقرون به صرفه بودن این گیاه دارویی، پیشنهاد میشود مطالعات بیشتری در این زمینه صورت پذیرد.
نوع مطالعه:
مروری |
موضوع مقاله:
گیاهان دارویی