سابقه و هدف: ید یکی از ریز مغذی‌های مهم و مورد نیاز بدن انسان است که نقش بسیار مؤثری در ساخت هورمون‌های غده تیروئید دارد. اختلالات ناشی از کمبود ید به عنوان بزرگ‌ترین علت قابل پیشگیری عقب ماندگی ذهنی و جسمی مطرح هستند. هدف از این مطالعه تعیین میزان ید موجود در نمک‌های عرضه شده در شهر کرمانشاه بود.

مواد و روش‌ها: از 39 مارک عرضه شده در مراحل مختلف تولید در فروشگاه‌های سطح شهر، 300 نمونه جمع‌آوری و به آزمایشگاه منتقل شد. برای بررسی میزان ید نمک‌های مورد استفاده در خانوارها از آشپزخانه 100 خانوار در مناطق مختلف به طور تصادفی 30 گرم نمونه نمک جمع‌آوری شد. برای اندازه‌گیری میزان ید از روش‌های استاندارد توصیه شده استفاده شد. آزمون آماری برای تحلیل داده‌ها آنالیز واریانس کروسکال والیس بود.

یافته‌ها: میانگین ید در نمک‌های عرضه شده در سطح شهر کرمانشاه ppm 8/14±3/28 بود که در بیش از 50 درصد نمونه‌ها کم‌تر از استاندارد ایران است. تنها 8 مارک از 39 مارک مورد بررسی در حد قابل قبول بودند و 80 درصد مارک‌ها از ید کافی برخوردار نبودند. 1/3 درصد  نمک‌ها دارای ناخالصی بوده و با گذشت زمان از تاریخ تولید نمک‌ها میزان ید آن‌ها تقریباً کاهش یافته بود(14/0=p).

استنتاج: اغلب نمک‌های توزیع شده در شهر کرمانشاه از استاندارد لازم برخوردار نبوده و میانگین ید آن‌ها در محدوده قابل قبول نمی‌باشد. بنابراین پایش مستمر کارخانجات تولیدکننده نمک‌های یددار، کنترل دقیق میزان ید آن‌ها درمراحل تولید و توزیع در بازار توصیه می‌گردد.