سابقه و هدف : ذخیره شناختی، یک ساختار فرضی است که بهطور وسیع مورد استفاده قرار گرفته تا توضیح دهد که چگونه با وجود تغییرات نورودژنراتیو مشابه (از نظر ماهیت و میزان)، افراد از نظر شدت پیر شدن شناختی و دمانس بالینی بهطور قابل توجهای با هم فرق دارند. این پژوهش با هدف بررسی هوشبهر جاری و هوشبهر قبل از بیماری در سالمندان دارای مشکل دمانس در مقایسه با سالمندان بدون مشکل دمانس انجام شد.
مواد و روش ها : در این مطالعه مقطعی 70 نفر سالمند در دو گروه (35 نفر بیمار و 35 نفر سالم) که در محدوده سنی 65 تا 90 سال قرار داشتند به روش نمونه گیری در دسترس از آسایشگاههای سالمندان و درمانگاه اعصاب و روان بیمارستان حافظ در شهر شیراز مورد ارزیابی قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده برای گردآوری دادههای پژوهش، آزمونهای مهک، چهار خرده آزمون WÂÏS-R (واژگان، حساب، طراحی مکعبها و تکمیل تصاویر) و معاینه مختصر وضعیت شناختی بودند.
یافته ها : نتایج حاصل از اجرای آزمون t مستقل نشان داد که هوشبهر پیش مرضی و هوشبهر جاری (هوش کلامی و عملی) در سالمندان دارای مشکل دمانس نسبت به سالمندان بدون مشکل دمانس بهطور معنیداری کمتر است. همچنین در سالمندان دارای مشکل دمانس نتایج حاصل از t وابسته نشانگر پایینتر بودن هوشبهر جاری نسبت به هوشبهر قبل از بیماری میباشد.
استنتاج : به نظر میرسد که هوشبهر قبل از بیماری بهعنوان یک مؤلفه مهم ذخیره شناختی، معیار و پایهای برای ارزیابی شدت افت شناختی است و از طریق آن میتوان خطر ابتلا به دمانس را تا حدی پیشبینی کرد.