چکیده: (9369 مشاهده)
آیا مکمل روی بر میزان سلامت عمومی پرستاران شاغل در
بخش های مراقبت ویژه تأثیر دارد؟
سردبیر محترم
مقالهای با عنوان بررسی تأثیر مکمل روی بر میزان سلامت عمومی پرستاران شاغل در بخشهای مراقبت ویژه در مجله علوم پزشکی مازندارن دوره 23، شماره 98 و در اسفند 1391 به چاپ رسیده است(1). این مطالعه یک مطالعه تجربی از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی شده (RCT) دو سوکور شاهددار میباشد که تعداد 46 پرستار مراقبتهای ویژه (23 نفر مداخله و 23 نفر کنترل) با اختلال در سلامت عمومی با روش نمونهگیری در دسترس در سال 1390 انتخاب شدهاند. گروه مداخله کپسول سولفات روی 220 میلیگرم را دو روز در میان به مدت یک ماه مصرف کرده و گروه کنترل پلاسبو را به همین روش مصرف کردهاند. قبل و بعد از مداخله، سطح سلامت عمومی و سطح سرمی روی اندازهگیری شده است، سپس دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS18 و با استفاده از آزمونهای آماری توصیفی و استنباطی (مجذور خی، t مستقل و زوجی) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. میانگین و انحراف معیارکلی نمره سلامتی در گروه مداخله، یک ماه بعد از آزمون 54/9 ± 04/23 و گروه کنترل 82/13± 96/27 بوده است. مطالعه نشان داد که تفاوت معنیدار نبوده است (298/0(p= اما در چهار بعد از ابعاد سلامت عمومی فقط در بعد نشانههای جسمی در گروه مداخله تفاوت معنیدار بوده است (044/0(p= و در سایر ابعاد سلامت عمومی، تفاوت معنیدار نبوده است. بر این اساس نویسندگان نتیجهگیری کردند که مداخله بر روی بعضی از جنبههای سلامت عمومی تأثیرگذار میباشد. ضمن تشکر از نویسندگان مقاله بابت انتخاب موضوع مناسب و انجام یک مطالعه کارآزمایی، چند نکته در مورد این مقاله قابل بحث میباشد. اعمال معیار ورود و خروج، ترسیم جدول و مقایسه دو گروه در ابتدای مطالعه از نکات بسیار با ارزش در این مطالعه میباشد(2،3). نویسندگان مقاله ذکر کردهاند که 2 نفر از افراد مرد و 44 نفر زن بودهاند (274/0 =p) آیا 2 مرد در یک گروه قرار داشتهاند یا نه در هر گروه یک نفر؟ و اینجا ذکر p برای خواننده مقداری گیجکننده میباشد و آیا منظور عدم تفاوت جنسیتی در بین دو گروه میباشد یا مفهوم درگیری مدنظر نویسنده بوده است؟ نکته دیگری که قابل ذکر میباشد، محقق با استفاده از آزمون آماری t زوجی با 044/0= p نتیجهگیری کرده است که مداخله در بعد عملکرد جسمانی تأثیرگذار میباشد. از آنجایی که مطالعات اپیدمیولوژیک چه مطالعات مشاهدهای و چه مداخلهای به شدت تحت تأثیر مخدوش شدن قرار دارند و یکی از روشهای کاهش مخدوش شدن در مطالعات استفاده از مدلهای آماری منـاسب در هنـگام تجـزیه و تحلیـل دادههـا میبـاشـد(4) و بـا تـوجـه بـه مقــدار p ذکـر شــده (440/0) براسـاس آزمـون t زوجـی، بـه نظــر مـیرســد مخــدوشکنندگی در این نتیجه تأثیرگذار بوده است و با استفاده از انتخاب مدل رگرسیونی مناسب ممکن است این نتیجه معنیدار نباشد(5). لذا جهت آنالیز و استنتاج نتیجه بهتر، استفاده از مدل رگرسیونی مناسب با وارد کردن همه متغیرهای زمینهای و مخدوش کنندگی پیشنهاد میشود.
حمید صالحی نیا
دانشجوی کارشناسی ارشد اپیدمیولوژی، دانشگاه علوم پزشکی تهران و پژوهشگر مرکز تحقیقات آترو اسکلروز و عروق کرونر بیرجند دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران
E-mail: alesaleh70@yahoo.com
References
1. Gholipour Baradari A, Mahdavi A, Shokri Afra G, Hoseini SH, Yazdani Cherati J, Emadi SA, et al. Effect of Zinc Supplement on General Health of ICU Nurses. J Mazand Univ Med Sci 23(98): 76-85.
2. Moher D, Hopewell S, Schulz KF, Montori V, Gø tzsche PC, Devereaux PJ, et al. CONSORT 2010 explanation and elaboration: updated guidelines for reporting parallel group randomised trials. BMJ: British Medical Journal. 340.
3. Begg C, Cho M, Eastwood S, Horton R, Moher D, Olkin I, et al. Improving the quality of reporting of randomized controlled trials. Journal-American Medical Association South East Asia 1996 12: 33-35.
4. McNamee R. Regression modelling and other methods to control confounding. Occupational and Environmental Medicine 2005 62(7): 500-506.
5. Sedgwick P. Confounding in randomised controlled trials. BMJ. 341.
سردبیر محترم
احتراماً، در پاسخ به نقد مقاله بررسی تاثیر مکمل روی بر سلامت عمومی در پرستاران شاغل در بخش های مراقبت ویژه ضمن تقدیر و تشکر از اساتید محترم نسبت به توجه بسیار دقیق به روش های علمی استفاده شده و نقطه نظرات اعلام شده مراتب به شرح ذیل جهت اطلاع ایفاد می گردد.
1- با توجه به جدول شماره 1 کاملاً مشخص است که در هر گروه یک مرد وجود دارد.
2- تا حد امکان برای حذف متغیرهای مداخله گر در حین نمونه گیریاز matching استفاده شده است لذا همانطوری که آنالیز داده ها نشان داده است دو گروه از نظر مشخصات دموگرافیکی تفاوت معنی داری نداشته اند.
3- با توجه به آنکه پراکنندگی داده ها از نظر همبستگی تفاوت معنی داری نداشته اند و ارتباط خطی معنی داری بین آن ها وجود نداشته است (پراکنش داده ها معنی داری نبوده است)، لذا از ساده ترین روش جهت تجزیه تحلیل داده ها (آزمون های T مستقل و زوجی) استفاده شده است.
نقد علمی اساتید قطعا راهگشای پژوهش های بعدی ما خواهد بود.
افشین قلی پور برادری
گروه بیهوشی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران
E-mail: gholipourafshin@yahoo.com
نوع مطالعه:
پژوهشي-کامل |
موضوع مقاله:
بيولوژي